Düşük Hız Bölgesi Rehberi

Yayınlar Rapor Kitap

(İstanbul, 2022)

"Düşük Hız Bölgesi Rehberi," trafik çarpışmalarının azaltılması ve yol güvenliğinin artırılması amacıyla hazırlanmış kapsamlı bir kılavuzdur. Rehber, topluluklar ve karar vericiler için etkili düşük hız bölgelerinin planlanması, tasarlanması, inşa edilmesi ve değerlendirilmesine yönelik stratejiler sunmaktadır. Bu rehber, düşük hız bölgelerinin tarihi, faydaları ve dünya genelindeki örnek uygulamalar hakkında detaylı bilgiler içermektedir.

Düşük hız bölgeleri, belirli bir alanda motorlu taşıt hızlarının düşürülerek yayaların, bisikletlilerin ve diğer savunmasız yol kullanıcılarının güvenliğinin artırılmasını amaçlar. Bu bölgelerde hız sınırları genellikle otuz km/saat veya daha düşük seviyelerde tutulur. Düşük hız bölgeleri, trafik çarpışmalarını ve bu çarpışmaların şiddetini azaltarak, yol güvenliğini önemli ölçüde artırır.

Düşük hız bölgeleri, 1980'lerde Hollanda'da ortaya çıkmış ve zamanla dünya genelinde yayılmıştır. Avrupa, Amerika ve Asya'da birçok şehirde uygulanarak, trafik güvenliği ve şehir yaşam kalitesini artırmada başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Örneğin, Londra'da 32,2 km/saat hız sınırı bölgelerinde yapılan bir çalışmada, ölüm ve ağır yaralanmaların oranında yüzde 46'lık bir düşüş gözlenmiştir.

Düşük hız bölgelerinin planlanması ve tasarımı, çeşitli aşamaları içermektedir:

Planlama: Amaçlar ve hedeflerin belirlenmesi, yasa ve yönergelerin gözden geçirilmesi, yer seçimi, değerlendirme planının hazırlanması ve temel verilerin toplanması gibi adımları içerir.
Tasarım: Motorlu taşıt hızlarının düşürülmesi için fiziksel tasarım önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasıdır. Bu önlemler arasında yol daraltmaları, hız tümsekleri, yaya geçitleri ve trafik adaları bulunmaktadır.
İnşaat: Belirlenen tasarımın uygulanması aşamasıdır. Bu aşamada geçici veya pilot uygulamalar da yapılabilir.
İnşaat Sonrası: Hız denetimleri, halkın eğitimi ve bilgilendirilmesi, bakım ve değerlendirme çalışmalarını içerir.
Sürdürülebilir Kentleşme ve Turizm Sektörüne Katkılar

Düşük hız bölgeleri, sürdürülebilir kentleşme ve turizm sektörü için çeşitli faydalar sağlamaktadır:

  1. Güvenli ve Çekici Şehirler: Düşük hız bölgeleri, şehirleri daha güvenli ve yaşanabilir kılar. Yayalar ve bisikletliler için güvenli alanlar oluşturularak, aktif ulaşım teşvik edilir. Bu durum, turistik bölgelerde yaya trafiğini artırarak yerel ekonomiye katkı sağlar.
  2. Çevresel Sürdürülebilirlik: Düşük hız bölgeleri, motorlu taşıt kullanımını azaltarak hava kalitesini iyileştirir ve karbon emisyonlarını düşürür. Bu, hem yerel halk hem de turistler için daha sağlıklı bir çevre oluşturur.
  3. Ekonomik Faydalar: Güvenli ve çekici alanlar, turistik faaliyetleri ve yerel işletmeleri destekler. Yayaların ve bisikletlilerin daha fazla zaman geçirdiği bölgelerde, ticari faaliyetler canlanır.
  4. Toplumsal Sağlık: Fiziksel aktivitenin teşvik edilmesi, toplum sağlığını iyileştirir. Bisiklet sürmek ve yürümek, hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı olumlu yönde etkiler.

Sonuç olarak; "Düşük Hız Bölgesi Rehberi," trafik güvenliği ve sürdürülebilir kentleşme hedeflerine ulaşmada önemli bir araçtır. Rehberde sunulan stratejiler, şehirlerin daha güvenli, yaşanabilir ve çevre dostu hale gelmesine katkı sağlar. Düşük hız bölgeleri, aynı zamanda turizm sektörünü de destekleyerek, şehirlerin ekonomik ve sosyal yapısına olumlu etkilerde bulunur.

Sonuç olarak, düşük hız bölgelerinin başarılı bir şekilde planlanması ve uygulanması, şehirlerin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarında kilit rol oynar. Bu tür projeler, hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin daha güvenli ve keyifli bir şehir deneyimi yaşamasını sağlar.

Bu rehberi hazırlayan kişiler ve kuruluşlar arasında EMBARQ Türkiye - Sürdürülebilir Ulaşım Derneği ve Dünya Kaynakları Enstitüsü (WRI) yer almaktadır. EMBARQ Türkiye, çevreyi ve insan sağlığını tehdit eden kent içi ulaşım sorunlarına sürdürülebilir çözümler üreterek kentlerdeki yaşam kalitesini iyileştirmeyi amaçlayan bir sivil toplum kuruluşudur. Dünya Kaynakları Enstitüsü'ne bağlı olan EMBARQ, Türkiye, Meksika, Brezilya, Hindistan, Çin ve Peru gibi ülkelerde sürdürülebilir ulaşım alanında faaliyet göstermektedir. Projede yer alan diğer önemli isimler arasında Gehl Mimarları ve Kentsel Kalite Danışmanları ile proje koordinatörleri Lin Skaufel ve Sibel Bülay bulunmaktadır​

Yararlanılan Kaynaklar

WRI Türkiye. (2022). Düşük Hız Bölgesi Rehberi. İstanbul, s 57.