Bağlantılı Uçuşu Kaçırma

Havayolu İşletmeciliği Kavram

Maddeye katkıda bulunan yazarlar:
Yazar: Birsen AÇIKEL (2019) (Madde metni için tıklayınız)
Yazar: Mehmet Emre GÜLER (2020) (Madde metni için tıklayınız)
1 / 2

Son yıllarda hava taşımacılığına artan taleple birlikte hava aracı sayısı ve dolayısıyla da hava trafiği sayısı giderek artmaktadır. Tüm artışla birlikte havayolu işletmelerinde operasyonlarını gerçekleştirirken bazı aksaklıklarda yaşanmaktadır. Yaşanılan bu aksaklıklar nedeniyle bağlantılı uçuşu olan havayolu müşterisi kimi zaman uçuşlarına yetişememekte ve uçuşu kaçırmaktadır.

Havayolu ile seyahat eden yolcuların bağlantılı uçuşunda havayolu işletmeleri teknik ve operasyonla ilgili sorunlar nedeniyle ilk uçuşun gecikmesi sonucu bağlantılı diğer uçuşun kaçırılmasına neden olmaktadır. Bağlantılı uçuşta ilk uçuş sadece kısa bir süreliğine gecikmiş olmasına rağmen bağlantılı diğer uçuş kaçırıldıysa havayolu işletmesi havayolu müşterisine yeni bir bilet temin ederek varış havalimanına ulaşmasını sağlar. Bağlantılı uçuşta varış havalimanına ulaşıldığında toplam gecikme esas alınır ve gecikme durumunda sahip olunan haklar geçerli olmaktadır. Bağlantılı uçuşun kaçırıldığı durumlarda iki-üç saat arası gecikmelerde makul ölçüde sıcak ve soğuk içecekler, üç-beş saat arası gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek ve beş saat ve üzeri gecikmelerde sıcak ve soğuk içecekler ile günün zamanına göre kahvaltı veya yemek, ilave sıcak ve soğuk içecekler ile ilave hafif ara yemeği hizmeti yolculara sunulmaktadır. Bağlantılı uçuşun kaçırılması durumunda sekiz saat ve üzeri gecikme olması durumunda veya bir veya daha fazla gece konaklama gerektiğinde, otelde veya uygun bir konaklama tesisinde konaklama ve havalimanı ve konaklama yeri arasındaki ulaşım yine havayolu işletmesi tarafından karşılanmalıdır. Ayrıca süre kısıtlaması olmaksızın iki telefon görüşmesi, faks mesajı veya e-posta hizmeti sunulmalıdır.

Meteorolojik şartlar, doğal afetler, güvenlik riskleri, beklenmedik uçuş emniyeti noksanlıkları, grev gibi durumlar ve siyasi istikrarsızlıklar gibi olağanüstü haller haricindeki durumlarda yaşanan bağlantılı uçuşlar da toplamda üç saatin üzerinde olan gecikmelerde, havayolu şirketi yolcuya tazminat ödemek zorundadır. Bu durumda bağlantılı uçuşlarından birinin gecikmesinden dolayı uçuşunu kaçıran yolcuya tüm hizmetler verilir ve yolculara tazminat ödemesi yapılır. Tazminat ödemesinde uçulan mesafe dikkate alınarak havayolu müşterisine ödeme yapılmaktadır. Bağlantılı uçuşu kaçırma nedeniyle yolcunun yönetmelikte yer alan tazminat miktarından, daha fazla zararı söz konusu ise yolcu havayolu işletmesinden bu zararları karşılamasını talep edebilmektedir.

Bağlantılı uçuşlarda uçuşları birlikte görünen tek bir havayolu işletmesi ile yapılıyorsa veya diğer uçuş havayolu işletmesinin ortak uçuş (code-share) partneri olan başka bir havayolu işletmesi tarafından gerçekleştirilecekse bu uçuş tek bir uçuş kabul edilmektedir. Yolcu uçuşun başlangıç havalimanında her iki uçuş öncesi check-in yaptırıp, board kart alır ve bagajlarını teslim eder. Bu durumda aktarma yapılacak havalimanına ilk uçuşta yaşanan gecikme nedeniyle uçuş öncesi check-in’e başvurma şartı aranmamalı ve uçağa alma işlemleri sona ermişse ama uçak apronda ise, bu yolcuların kapıda mevcut olması yeterli sayılmakta ve uçağın kapıları da kapatılmamışsa yolcu uçağa alınır. Ancak uçak park pozisyonundan ayrılmışsa yolcuların binişi mümkün olmamaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Kırman, A. (1990), Havayolu ile Yapılan Uluslararası Yolcu Taşımalarında Taşıyıcının Sorumluluğu, Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü; Serdar, İ. (2013). Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik Kapsamında Yolcuların Hakları. E- Journal of Yasar University, 8: 2327 – 2421; SHY-YOLCU (2012). Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, http://web.shgm.gov.tr/doc4/shy-yolcu.pdf, (Erişim tarihi: 03.08.2020).

2 / 2

Bağlantılı uçuş için bağımsız olarak iki ya da daha fazla uçuş için bilet oluşturulması halinde uçuşlar arası sürenin olası gecikmeleri dikkate alarak belirlenmesi önem arz etmektedir. Bazı durumlarda daha ekonomik davranmak için bağlantı noktasındaki uçuşlar arasındaki sürenin kısa planlanması ve ilk kalkış yerinde yaşanabilecek olası gecikmeler sonucunda ikinci bağlantı yerinden son varış noktasında gidecek uçuşun kaçırılması durumuyla karşı karşıya kalınabilmektedir. Burada oluşturulan biletler aynı havayolu ya da uçuş ortaklığı bulunan havayolları ile tek bir rezervasyonla gerçekleşmişse bağlantı uçuşunuzun ve bavulunuzun sorumluluğu havayolu şirketine geçebilmektedir. İlk kalkış noktasındaki uçuşun gecikmesi ile bağlantı uçuşunun kaçırılması durumunda havayolu şirketi bağlantı noktasındaki en yakın uçuş için yolcuyu yönlendirebilmektedir.

Bağımsız olarak oluşturulan bağlantılı uçuşlarda ise sorumluluk tamamen yolcuya ait olmakla birlikte gecikmelerden ötürü bağlantı uçuşu kaçırıldığında yolcu son varış yerine gidebilmek için yapacağı rezervasyonu kendi imkânları ile sağlamak durumundadır. Örnek verilecek olursa; Frankfurt bağlantılı İstanbul-Toronto uçuşu için tek bir rezervasyon numarası altında farklı havayollarından bile olsa iki uçuş gerçekleştirildiği varsayımında İstanbul-Frankfurt uçuşunda yaşanacak bir gecikme halinde Frankfurt-Toronto uçuşu kaçırıldığında havayolu şirketinin yolcuya sunacağı başka bir Frankfurt-Toronto uçuşu ile son varış noktasında ulaşılabilir ya da uçuşun kaçırılması ile yolcunun uğrayabileceği zarar için tazminat hakkı doğabilir. Aynı uçuş güzergâhı için yolcunun bağımsız bir şekilde İstanbul-Frankfurt ve Frankfurt-Toronto uçuşlarına ayrı ayrı bilet alması durumunda Frankfurt’a geç varılmasından kaynaklı kaçırılan Toronto uçağı için havayolu şirketinden herhangi bir hak talebinde bulunmak mümkün olamamaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Convention for the Unification of Certain Rules for International Carriage by Air, https://www.iata.org/policy/consumer-pax-rights/Documents/mc99-full-text.pdf, (Erişim tarihi: 10.06.2019); Regulation (EC) No. 261/2004 of The European Parliament and of The Council, https://www.aviationreg.ie/_fileupload/Image/Regulation%20EC261%202004.pdf, (Erişim tarihi: 10.06.2019); Ison, S., Budd, L., Timmis, A., International Comparisons of EU Regulation 261 Enforcement, https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/763038/international-comparisons-of-eu-regulation-261-enforcement.pdf, (Erişim tarihi: 10.06.2019).