Verimlilik tanımı olarak üretim girdilerinden daha çok çıktı veya daha az girdi ile aynı ya da daha çok çıktı elde edilmesi anlaşılmalıdır. Verimlilik, zaman bazında sonuçlarla, bu sonucu elde etmek için harcanan zaman arasındaki ilişki olarak da tanımlanabilir. İstenen sonucu elde etmek için harcanan zaman azaldıkça sistemin verimliliği artar. Ancak, bu noktada kalite kavramını da göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Bu nedenle, verimlilik kavramı ile çıktının, girdinin ve sürecin kalitesi ilişkilendirilmektedir. Bu bağlamda yönetimin, işgücünün ve çalışma koşullarının kalitesi kilit ögeler olmaktadır. Genellikle, verimlilik artışı ile çalışma yaşam kalitesindeki iyileşmenin iç içe gittiği kabul edilmektedir. Buna göre verimliliğin diğer bir tanımı, üretilen mal ve hizmetlerin miktarı ve kalitesi ile bunları üretmek için kullanılan kaynaklar arasındaki ilişki olmaktadır.

Ağırlama ve turizm endüstrisi kapsamında yer alan turizm işletmelerinde verimlilik tanımının kalite ile ilişkilendirilmesi zorunludur. Emek ağırlıklı olan konaklama işletmeleri, yiyecek işletmeleri ve benzeri turizm işletmelerinde işletme türüne göre değişmekle birlikte işgücü maliyetleri işletme giderleri içinde genel olarak üçte bir gibi yüksek bir oran tutar ve verilen hizmetlerde kaliteyi (ve müşteri memnuniyetini) büyük ölçüde hizmet personeli belirler. Bir başka ifadeyle müşterilerin işletmeye ilişkin kalite algılarının beklentilerinin üzerinde olması ve işletmeye tekrar gelme kararları üzerinde bire bir hizmet veren personelin performansı belirleyici rol oynar. Sözü edilen işletmelerde çıktının büyük ölçüde soyut özellik taşıması nedeniyle, verimlilik ölçümünde kalite (veya nitelik) nicelikten çok daha büyük bir önem taşır. Tüm bu nedenlerle emek ağırlıklı olan bir turizm işletmesinde verimlilik tanımının Nnitelik göz önünde bulundurulmak kaydıyla, her adam saat başına elde edilen çıktı” şeklinde yapılası uygun olmaktadır.

Bir işletmede kullanılan girdilerin türüne ve üretim sürecindeki ağılıklarına göre verimlilik iyileştirme çalışmaları da farklı olmaktadır. Buna göre üretimde teknik girdiler ağırlıklı olan bir endüstri işletmesinde verimlilik çalışmaları makine, ekipman, hammadde kalitesi, tesis yerleşim planı ve iş yöntem ve teknikleri üzerinde yoğunlaşırken, emek ağırlıklı bir ağırlama veya hizmet işletmesinde verimlilikteki artış, ağırlıklı olarak işgücünün performansının iyileştirilmesi yoluyla sağlanmaya çalışılır. Bu bağlamda işgücünün verimliliğini belirleyen faktörler dört grupta incelenebilir: İşgücünün işi ile ilgili gerekli eğitim, deneyim ve beceriye sahip olmasını ifade eden yeterlilik (proficiency), iş ortamındaki ısı, aydınlatma, gürültü, kirlilik gibi faktörler ve bunların insan anatomisi üzerindeki etkilerini niteleyen fizyolojik faktörler, işgücünün çalıştığı saatlerin, vardiyaların ve molaların programlanmasıyla ilişkilendirilen zaman faktörleri ve işgücünün moral durumu, çalışanlara uygulanan yönetim yaklaşımları ve iş arkadaşlarıyla ilişkileri kapsayan psikolojik faktörler. Bu faktörlerin tümü üzerinde işletme yöneticilerinin gerek personel seçimi gerek işgücü programları gerekse personele yaklaşım tarzları açısından etkilerinin yüksek olduğu görülmektedir. İşgücünün verimliliğini belirleyen faktörlerin tümü üzerinde yöneticilerin kararları önemli etkiye sahiptir. Turizm işletmelerinin yöneticileri; işgücünün verimli performans göstermesi için iş ortamında gerekli düzenlemeleri yapabilir, personel seçiminde kalite bilincine ağırlık verebilir, işgücünün çalıştığı saatleri verimliliği göz önünde tutarak planlayabilir ve işgörenlerin uyum içinde çalışabilecekleri iş takımları oluşturarak işgücünün moral düzeyini yüksek tutacak yönetsel yaklaşımlar uygulayabilirler.