Ulusal Çevre Politikası Yasası

Kavram Hukuki Alanına Giren Konular Yasa Kamu Yönetimi

Çevre insanların, bitkilerin, hayvanların ve diğer canlılar ile cansız varlıkların iç içe oldukları, doğada var olmalarından önce ve yaşamları süresince etkileşim içinde olduğu fiziksel, kimyasal, biyolojik ve kültürel ortamdır. İnsan sağlığı ve sürdürülebilir kalkınma için vazgeçilmez öneme sahip olan çevre aynı zamanda turizm faaliyetlerinin süregeldiği, kendini sürekli olarak yenileyen ve değiştiren canlı ve cansız maddelerden oluşan varlığın tümüdür.

Devletin yasama organları tarafından konulan ve uyulması gereken kuralları tanımlayan Ulusal çevre politikası yasası zaman içinde değiştirilebilmektedir. Nitekim 09.08.1983 gün ve 2872 sayılı Çevre Kanunu, 26.4.2006 gün ve 5491 sayılı Çevre Kanunu ile değiştirildi. Değiştirilen Ulusal çevre politikası yasası, 13.05.2006 gün ve 26167 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi ve yeni yasa ile 14. 06. 1992 Birleşmiş Milletler Rio Çevre ve Kalkınma Konferansı (Agenda 21-Gündem 21) Bildirgesi ile çevrenin korunmasında uluslararası alanda genel kabul gören yeni kriterlere uygun çevre politikası uygulama esasları yasa ile düzenlenmeye başlandı.

Rio Zirvesi Sonuç Bildirgesi’ndeki çevre ile alakalı bilgilere erişimin ve karar verme sürecine katılımın yer aldığı 10. madde, çevrenin korunmasında milletlerarası işbirliğini öngören 11. madde ile ihtiyat ilkesinin yer aldığı 15. madde diğer ülkelerde olduğu üzere Türkiye’de de yasal mevzuatta yer aldı ve uluslararası sözleşmelerde konu edilmektedir. Sürdürülebilir çevre ile sürdürülebilir kalkınma kavramları birinci maddede yer aldı ve tanımlamaları ikinci maddede yapıldı. Sivil toplum kuruluşları, meslek odaları ve her bireye çevre koruma hakkını kullanma, karar alma sürecinde yer alma hakkı verildi. Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Orman Bakanlığı ile yerel yönetimlerin adı geçen kurumlarla işbirliği yapması öngörüldü.

Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Orman Bakanlığı 2011 yılında Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Orman ve Su İşleri Bakanlığı olarak iki bakanlık oldu. Ulusal çevre politikası yasasını daha etkin uygulayabilme amaçlı bu oluşum ile işbölümü yapılarak alt başlıklarda uzmantlaşmaya gidildi. Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Türkiye Cumhuriyeti Orman ve Su İşleri Bakanlığı bünyesinde faaliyetlerine devam etmektedir.

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği 25.11.2014 gün ve 29186 sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe girmiş çevre yönetiminin daha etkin ve yaygın biçimde uygulanabilmesi, projelerin inşaat öncesi, inşaat süresince ve işletme sonrası izlenmesi ve denetlenmesi çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin belirlenmesi amaçlandı.

Yararlanılan Kaynaklar

Corvalan, C.F., Kjellström, T. ve Smith, K.R. (1999). Health, Environment and Sustainable Developement: Identifying Links and Indicators to Promote Action, Epidemiology, 10 (5): 656-660; Dodds, F. (2019). The Way Forward Beyond Agenda 21. Routledge Taylor And Francis Group https://www.who.int/quantifying_ehimpacts/publications/preventingdisease2.pdf, (Erişim tarihi 30.01.2020); Özkan, N. (2006) Çevre Kanunu Bir Adım İleri İki Adım Geri. Güncel Hukuk. Ankara: Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve Pazarlama A.Ş., http://rightsagenda.org/yeni-cevre-kanunu-bir-adim-ileri-iki-adim-geri/, (Erişim tarihi 30.01.2020); Resmi Gazete (2014) 25.11.2014 tarih ve Resmi Gazete Sayısı: 29186; https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.20235&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=%C3%87evresel%20Etki, (Erişim tarihi 30.01.2020); World Health Organisation (2020) Definition of the Environment.