Turizmde Yapay Zeka

Kavram Yönetim ve Organizasyon Endüstri İlişkileri

Mersin, 2024

Yapay zeka (Artificial intelligence) günümüz siber dünyasında bir çok alana etki etmiş önemli bir araç haline gelmiştir. Yapay zeka sayesinde bilim alanında önemli faydalar sağlanmıştır. Bilgi güvenliği konusunda bir tehdit unsuru içerse de bir çok bilimsel ve pratik alanda kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. 

Yapay zekanın turizm ile ilgili gösterdiği gelişmeler ise konaklama, turizm ile ilgili raporlamalar, seyahat rehberleri, haritalama, turizmde risk ve tehdit-fayda ve zarar tespitlerinde önemli öngörüler sağlamaktadır. Şehirlerin, turistik bölgelerin ve müzelerin sanal ortama taşınmasında da önemli bir rol üstlenen yapay zeka turistik unsurların ön plana çıkartılması açısından stratejik yol haritaları için fayda sağlamaktadır. 

İnsan hatalarına dayalı planlama eksikliklerinin giderilmesini, zaman, emek ve finansal kayıpların önüne geçilmesinde önemli faydalar sağlamaktadır. Bir başka faydası ise hizmet sektörünü barındıran turistik faaliyetlerde misafirlerin memnuniyetinin üst seviyeye çıkartılmasında operasyonel kolaylık sağlamaktadır. Kaynakların optimize edilmesi, sektörel ve turistik işbirliği, demografik bilgiler, bireysel ve örgütsel tercihlerin öngörülmesi, turist davranış ve eğilimlerinin istatistiksel çıkarımlara bağlanması, gerçek zamanlı hava, yol, savaş ve coğrafi olaylara dair bilgiler sağlaması bu faydalardan sadece bir kaçıdır. 

Yapay zekanın seyahat edilen ülkelerin güvenliği bağlamında da önemli katkıları bulunmaktadır. Bunlardan bazıları sahte bilgi ve belge kontrolü, hava trafiği yönetimi, davranış tespiti gibi fonksiyonlar sayesinde bireylerin ya da örgütlerin turistik faaliyet eğilimleri ya da ülkeye seyahat amaçları konusunda asgari bir öngörü sağlamasıdır. 

Yapay zeka turizmi kişilerin sosyal medya aramaları sayesinde onlara ekonomik, amaca özgü, bireysel tutum ve isteklere uygun destinasyonların önerilmesini sağlar. Örgütsel açıdan yapay zeka turizmi seyahat, konaklama, organizasyonlar, kitle turizmi gibi birçok turistik faaliyette kurumsal bir yapının misafir odaklı ve tatmine dayalı hizmetin sunulması anlamını taşır. Yapay zeka turizmi yalnızca sanal ortamda müze ya da turistik bölgeler hakkında bilgi edinmeyi değil, kişilerin turistik faaliyetler içinde daha tatminkar ve ileriye dönük planlamalarına stratejik bir bakış açısı kazandıran bir tür turizm faaliyetidir. Panoromik gezilerde rehberin fonksiyonu Yapay zeka turizminde kişilere sağlanan öngörüler ve öneriler ile gerçekleşir.  

Yapay zeka turizminin bir turizm türü olması, fonksiyonları sayesindedir. Bu sayede kişiler (tüzel ya da gerçek) çoğu kez bir rehbere gerek kalmaksızın seyahat ve konaklamalarını ya da turizm türünü seçebilmektedirler. Akıllı saatler ile entegre çalışan yapay zeka sağlık turizmi ihtiyacı hakkında önemli bilgiler sağlamaktadır. Yaş, fiziksel ya da buna benzer dezavantajlar bu bilgilerin sağlanmasında yapay zeka tarafından dikkate alınır. Rehberlerin çoğu kez öngöremeyeceği bazı aktiviteler yapay zeka tarafından dikkate alınarak kişiye aktarılır. Ayrıca yapay zeka turizminde gerçekleştirilen turistik aktiviteler sonucunda bir sonraki planlamalar hakkında detaylı bir bilgi edinilebilmektedir. Farklı bir fonksiyonu ise etkileşime dayalı planlamaların kişinin beklentilerine en uygun tercihin yapılmasında gösterdiği faydadır. Kişi bu sayede turistik faaliyetle elde edeceği fayda ve tatmin ile kayıplarını rahatça karşılaştırabilecektir.  

Yararlanılan Kaynaklar

Bulchand-Gidumal, J. (2022). Impact of artificial intelligence in travel, tourism, and hospitality. İçinde; Handbook of e-Tourism (pss. 1943-1962). Cham: Springer International Publishing; Filieri, R., D’Amico, E., Destefanis, A., Paolucci, E. ve Raguseo, E. (2021). Artificial intelligence (AI) for tourism: an European-based study on successful AI tourism start-ups.,International Journal of Contemporary Hospitality Management, 33(11): 4099-4125; Lisi, F. A. ve Esposito, F. (2015, September). An AI application to integrated tourism planning. İçinde; Congress of the Italian Association for Artificial Intelligence (ss. 246-259). Cham: Springer International Publishing; Pillai, R. ve Sivathanu, B. (2020). Adoption of AI-based chatbots for hospitality and tourism, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 32(10): 3199-3226: Samara, D., Magnisalis, I. ve Peristeras, V. (2020). Artificial intelligence and big data in tourism: a systematic literature review, Journal of Hospitality and Tourism Technology, 11(2): 343-367.