Turizm Eğitim Merkezleri (TUREM)

Kamu Kurumu Eğitim-Öğretim Turizm Eğitim Merkez (TUREM) Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Turizm Bakanlığı Kültür ve Turizm Bakanlığı

(1967 - 2006)

Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’nın sektör çalışanlarına yönelik gerçekleştirilen söz konusu iş başı eğitim programları Mayıs-1967’de Akçakoca (Bolu), Bodrum (Muğla) ve Marmaris (Muğla), Alanya (Antalya), Çanakkale, Ayvalık (Balıkesir), Kuşadası (Aydın), Çeşme (İzmir), Kızılcahamam (Ankara), Amasra (Zonguldak), Marmara Adası’nda (İstanbul) düzenlenen Ev Pansiyonculuğu eğitimleri ile başladı.

Bunları takiben eğitimleri müesseseleştirmek üzere İtalya’daki “ENALC” (Turizm sektörüne kalifiye otelcilik ve turizm personeli yetiştiren milli bir teşkilat) sistemi örnek alınarak ilk Otelcilik Eğitim Merkezi (OTEM) 1967 yılında İstanbul’da kuruldu. 1968 yılında İzmir, 1970 yılında Ankara, 1974 yılında Antalya, 1981 yılında Nevşehir/Ürgüp TUREM açıldı. 1980’lerde OTEM ismi, bu okullarda sadece otelcilik eğitimi değil turizmin diğer dallarında da eğitim vermesi düşünülerek, Turizm Eğitim Merkezi (TUREM) olarak değişti. Daha sonra sırasıyla 1992-1993 eğitim döneminde; Trabzon/Vakfıkebir, Kütahya, İzmir/Selçuk, İzmir/Alaçatı Aşçılık Eğitim Merkezleri açıldı. 1993-1994 eğitim döneminde; Antalya/Kemer, Burdur, Kastamonu TUREM açıldı. 1998-1999 eğitim döneminde, Isparta TUREM le beraber sayı 13’e çıktı.

Haziran 1997 tarihi itibariyle, Ankara TUREM’de, binasının kiralık olması gerekçesiyle, 1999-2000 eğitim dönemi itibariyle İstanbul TUREM’de, 2001-2002 eğitim dönemi itibarıyla Kütahya TUREM’de 1999 depremi sonrası eğitimlere ara verildi. Böylece sayıları 10’a düşen TUREM’lerde Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olarak en son 2005-2006 döneminde eğitim yapıldı. 1967-2006 yılları arasında toplam 20.855 genç mezun edilerek sektörde istihdamları sağlandı.

Zaman içerisinde değişiklikler göstermekle beraber başvuru koşulları arasında, önbüro bölümü için en az lise veya dengi okul mezunu olup bir yabancı dil bilmeleri, diğer bölümler için en az ortaokul (ilköğretim) mezunu olmaları, 21 yaşından gün almamış ve evli olmamaları gerekirdi. Seçme sınavları, mülakat ve test olmak üzere iki aşamalı yapılırdı. Sınavın birinci aşamasında, adaylar dış görünüm, sağlık durumu, konuşma yeteneği, kavrama yeteneği, esnekliği, davranışı, iş deneyimi, istediği bölüm hakkında ön bilgisi, meslek isteği gibi konularda genel değerlendirme mülakatına alınır ve komisyonca değerlendirilir, ikinci aşamada Genel Kültür Test Sınavı olarak yapılırdı.

TUREM’lerde, her yıl Eylül ayında başlayan kurslar 30 hafta süreliydi. Genellikle de Nisan ayı içerisinde turizm sezonunun başlamasıyla okul eğitimleri tamamlanırdı. Eğitim programı; bir hafta okulda teorik ve uygulamalı eğitim (toplam 16 hafta), bir hafta TUREM’lerin bulunduğu bölgelerdeki işletmelerde staj eğitimi (toplam 14 hafta) şeklinde, dönüşümlü olarak sürdürülürdü. Kemer TUREM’de teorik dersler; 15 - 20 kişilik sınıflarda, uygulamalı dersler, TUREM içinde yer alan önbüro, yabancı dil, bilgisayar, servis, bar, mutfak ve kat hizmetleri laboratuvarları ile çevredeki turizm işletmelerinde gerçekleşirdi. Öğretim dönemi arasında bir hafta süre ile dinlenme tatili verilirdi. Okul eğitimi boyunca kursiyer bilerek ve isteyerek girdiği bölüm üzerine ağırlıklı branş eğitimi ve mesleki yabancı dil eğitimi görürdü. Böylece okulda alınan teorik eğitimler takip eden haftada pratiğe çevrilerek kursiyerler daha okul dönemindeyken mesleki tecrübe ve pratik kazanma şansına sahiptiler. Ayrıca, yatılı okul olduğundan; okulda çıkan sabah kahvaltısı, öğle yemeği ile akşam yemekleri eğiticilerin gözetiminde kursiyerler tarafından hazırlanır ve servis edilirdi. Uygulama oteli bulunan TUREM’lerde otel içerisindeki bütün hizmetler eğiticiler gözetiminde kursiyerler tarafından yerine getirilir ve böylelikle kursiyerler mesleki tecrübe ve deneyim kazanırdı.

TUREM’lerde eğitim programları ücretsiz olup, kız ve erkek öğrenciler karma eğitim görür, kursiyerlere yatılı eğitim olanağı sağlanırdı. Yatılı kursiyerler; Sabah-öğlen-akşam, gündüzlü kursiyerler; öğlen yemeklerinden ücretsiz yararlanırdı. Mezun olan kursiyerlere Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başarı belgesi verilirdi ve kursiyerler TUREM Müdürlüğü tarafından turizm işletmelerinde işe yerleştirilirdi (stajer olarak değil direkt ara eleman olarak çalışırlardı).

TUREM’ler eğitim için öğrenciye ve ailesine herhangi bir mali yük getirmemesi, kurs bitiminde bütün kursiyerlerin işe yerleştirilmesi, çeşitli sebepler yüzünden örgün eğitimini tamamlayamamış veya kısa yoldan çalışma hayatına başlamak isteyen gençliğin meslek edindirilerek turizm sektörüne kazandırılması, turizm işletmelerinin eğitimli ara eleman ihtiyacını gidermesi açılarından güzel bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca günümüzde bu okullardan mezun olmuş ve sektöre yararlı olmuş birçok yönetici mesleki eğitim temellerini bu okullarda kazandılar.

Günümüze geldiğimizde Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü bünyesinde, yurtiçi ve yurtdışından gelen eğitim talepleri doğrultusunda işbaşı eğitimlerine (Önbüro, Kat Hizmetleri, Yiyecek ve İçecek Servisi, Yiyecek Üretimi, Yöneticilerin Eğitici Olarak Yetiştirilmesi, Kişisel Gelişim Seminerleri ve Ev Pansiyonculuğu Eğitimi) devam etmektedir.

Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren Turizm Eğitim Merkezleri, 03.02.2006 tarih ve 26069 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5450 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Bağlı Okulların Milli Eğitim Bakanlığına Devredilmesi ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun gereğince Milli Eğitim Bakanlığı’na devredildi.