Tatmin kavramı Latince satisfacere kelimesinden gelmekte ve bireyin isteklerinin, beklentilerinin ya da ihtiyaçlarının karşılanması veya bundan kaynaklı memnuniyet/haz durumu olarak ifade edilmektedir. Endüstrileşme, tüketimin toplumun tüm kesimlerimde yaygınlaşması ve sonrasında XIX. yüzyılda görülen materyalizm sonucunda tüketici davranışları alanında gelişen tatmin kavramı, turizm alanında turist tatmini şeklinde incelenmektedir. Hizmet boşluğu teorisi bağlamında turizm hizmetlerinin sunumunda müşteri beklentileri ve elde edilen çıktılar arasındaki uyumsuzluğa dayanan turist tatmini kavramı, ilk olarak Pizam, Neumann ve Reichel (1978) tarafından turistin ziyaret ettiği destinasyona yönelik beklentileri ile destinasyondaki deneyimlerini karşılaştırmasının bir sonucu olarak ifade edildi. Turist tatmini turistin performans bağlamında seyahat öncesi beklentileri ile seyahat sonrası deneyimlerini karşılaştırması ve karşılaştırma sonucunda deneyimlerin olumlu yönde beklentilerden farklılaşmasını kapsayan çok boyutlu bir kavramdır. Turist tatmini bu kapsamda turistin tatil öncesi, tatil deneyimi ve tatil sonrası elde ettiği çeşitli hizmetlerden duyduğu memnuniyete ilişkin sonucu içeren ve turistik satın alma sürecine ait bütüncül bir değerlendirmeyi ifade eden tutumdur.

Turist tatmini rekabetin sürekli olarak arttığı ve belirli noktalarda doyuma ulaşılan turizm pazarında, destinasyon imajının olumlu yönde geliştirilmesi, turistik ürün ve hizmet tüketiminin arttırılması, turizm hizmetlerinin sürekliliğinin sağlanması ve müşteri bağlılığı oluşturma bakımından oldukça önemli bir unsurdur. Turizm endüstrisinde turist tatminin sağlanması; a) turistin arkadaşlarına ve yakın çevresine turizm ürünü hakkında olumlu yönde ağızdan ağıza reklam yapması ve bu sürecin turizm hizmeti sağlayıcıları için yeni müşteri anlamı taşıması, b) turizm ürünlerinin ilk kullanımında müşterinin tatmin edilmesine bağlı olarak sadık müşterilerin (tekrar ziyaret eden) oluşması ve bu anlamda ekstra pazarlama harcamalarına katlanmadan düzenli gelirin oluşması ve c) tatminsizlik durumunda ortaya çıkacak müşteri şikâyetlerinin işletmenin/organizasyonun itibarını zedelemesi, şikâyetlerle ilgilenmenin zaman kaybına yol açması ve maliyetli olması sebebiyle öncelikli ve önemli bir alandır. Nitekim tatil deneyiminden tatmin olan turistler, sadık müşteri olmaya, destinasyonu tekrar ziyaret etmeye ve başkalarına tavsiye etmeye, hizmet sağlayıcıları ile ilişkilerini daha da derinleştirmeye daha yatkın olup, fiyata karşı daha az duyarlı hâle gelmektedirler. Bununla birlikte tatil deneyiminden tatmin olan ancak tatmin düzeyi tam olmayan turistlerin başka bir destinasyon veya turizm işletmesini tercih edebileceği de unutulmamalıdır. Dolayısı ile turist tatmini ve müşteri sadakati arasında doğrusal bir ilişki bulunmamaktadır.

Turist tatmini kavramı, hizmet boşluğu teorisinin yanı sıra kritik olaylar yaklaşımını da esas almakta ve bu kapsamda turist ile personel arasında etkileşimin gerçekleştiği kritik an/kader anı (moment of truth) ya da diğer bir ifade ile hizmet sunum ortamı (service encounter) tatminin belirleyicileri olarak nitelendirilmektedir. Turist tatmininde etkili olan bir diğer unsur ise turistin kişisel özellikleridir. Tatil deneyimi sürecinde değerlendirilen ulaşım gecikmeleri, parasal sorunlar, yabancı dil sorunları, aşina olunmayan gelenekler ve yeme-içme kültürü ile ilgili endişeler, kişisel can güvenliği ve sağlık ile ilgili endişeler, diğer turistlerle iletişimin zor olması, konaklamada taahhüt edilen ya da ihtiyaç duyulan hizmetlerin sunulmaması, servis personelinin hizmet performansı ve sergilediği tutum, turist için birer endişe/stres kaynağı olabilmekte ve bu durum tatmin üzerinde etki yaratmaktadır. Bunun yanı sıra turistin hizmetlere yönelik uyarılma düzeyi, olağan hayatın dışında olunmasına bağlı olarak beklentilerin yükseltilmesi ve ürün yeniliklerinin rakipler tarafından kısa sürede kopyalanması sonucu yeniliğin norm haline gelmesi sebebiyle turistin beklentilerinin süreç içerisinde değişim göstermesi de tatmini etkileyen unsurlardır. Turistin sahip olduğu farklı tutum, davranış ve önyargılar ise tatmin düzeyini etkileyen sübjektif faktörler olarak nitelendirilmektedir.

Turizm hizmeti sunan servis personelin nitelikleri, (teknik beceri düzeyi, işe yönelik olumlu tutumlar, müşteri memnuniyetini sağlama yönündeki motivasyon, ekip olarak uyumlu çalışabilme, şikayetler ile etkin olarak ilgilenme vb.), olası veya ortaya çıkmış problemin önem düzeyi ve çözüm sürecinin etkinliği, turizm işletmeleri ve aracılarının (özellikle seyahat acentalarının) performans ve tutumları da turist tatminini doğrudan ya da dolaylı olarak etki etmektedir. İklim koşulları, turizmle ilgili hizmetlerde görülen grevler, taciz vb. olaylar, ulaşım altyapısı eksikliği, hijyen ve sanitasyon standartlarının düşüklüğü, hastalık riski, diğer turistlerin tutum ve davranışları, bürokrasi ve turistlerin gerçek dışı beklentileri ise turist tatmininde kontrol edilemeyen unsurlar olarak nitelendirilmektedir.