Suriye Mutfağı

Gastronomi Dünya Mutfağı

Arap kültürünün etkisinde kalması nedeniyle Suriye mutfağında bu kültürün izlerine rastlanılmaktadır. Özellikle pişirme yöntemleri bakımından Arap mutfaklarıyla benzerlikler görülmektedir. Ancak, her ne kadar Suriye mutfağında Arap mutfağının etkisi görülse de yemek yeme şekilleri batının etkisinde kalmıştır. Suriye’de örneğin, çatal bıçak kullanımı, birçok Arap ülkesine göre daha fazladır, kadın ve erkeklerin birlikte yemek yedikleri görülmektedir. İnsanları, misafirperver ve kanaatkâr olarak tanımlanırken gelenekleri, örf ve adetleri, yemek kültürleri ile Türk toplumuyla benzer özellikler taşımaktadır. Suriye kültürü değerlendirildiğinde, Mezopotamya kültürünün yanında Arap ve bölgedeki diğer kültürlerin etkisinde şekillendiği söylenebilir. Ayrıca, bu çeşitlilik nedeniyle dinamik bir topluma sahip olan Suriye; mimari, müzik, giyim, mutfak ve yaşam alanında Arap kültürünün etkisindedir. Suriye’nin yemek kültüründe ise genel kültür ve geleneksel anlayışında olduğu gibi Arap mutfağının ve bölgedeki diğer mutfakların izleri görülmektedir. Özellikle döner lokantaları; baharatlar, kuzu eti, pirinç ve bulgur tüketiminin fazla olduğu ülkede kebap, lahmacun, etli yemekler ve hamurlu tatlılar dikkat çekmektedir.

Suriyeliler genellikle kahvaltılarını erken saatlerde ve zengin bir içerikle yapmaktadırlar. Standart olarak kahvaltıda; çay, lavaş ekmeği, yumurta, reçel, domates, salatalık, tereyağı, kaymak, zeytin, bal ve peynir (kaşar veya diğer beyaz peynir çeşitleri) yer almaktadır. Ayrıca soğanlı menemen ya da domates ve mercimek çorbası gibi gıdalar da kahvaltılarda tüketilmektedir. Genellikle dört çeşit yemekten oluşan öğle yemeklerini saat 14.00 civarında yemektedirler. Akşam yemeği ise saat 22.00 civarında yenildiği için hafif kahvaltı türü yiyeceklerden oluşmaktadır.

Suriye mutfağı ağırlıklı olarak et yemeklerinden (köfte çeşitleri, kebaplar, kurufasulye gibi etli tencere yemekleri) oluşmaktadır. Ayrıca et ve lahmacun da kebap yemekleri grubunda değerlendirilmektedir. Izgarada pişirme metoduyla hazırlanan kebap türleri içerisinde en sevilerek tüketileni döner kebaptır. Bilinen en genel içerik olarak soğan, kıyma, baharat ve ekmek içiyle hazırlanan köfteler; ızgarada, fırında ve tavada kızartılarak tüketildiği gibi sulu yemeklerde de yaygın olarak tercih edilmektedir. Kâğıt kebabı, güveç, yahni ve türlü çeşitleri ise en fazla tüketilen sulu et yemeklerinin başında gelmektedir.

Suriye mutfağının en ünlü yemekleri arasında; bol tahinli humus, babagannuş (patlıcan ezmesi), taze kekikten yapılan zahter salatası, mutabbal (tahinli patlıcan salatası), rulo sucuk (iç sucuk harcı sürülerek kızartılan börek), yeşil zeytin salatası, muhammara, ejjeh (sebzeli omlet), mutabbak (soğanlı patlıcan yemeği), müceddere (zeytinyağlı mercimekli bulgur pilavı), peynirli börek (peynirin içine çörekotu ilave edilir), fattuş (jibneh peynirli maydanoz eşliğinde tüketilen kızarmış lavaş ekmeği parçaları) yer almaktadır. Ana yemek olarak ise kebbeh/kubbe/kıbbe gibi içli köfteler ve dolmalar önemli bir yere sahiptir. Arak (rakı benzeri alkollü içki), meyan kökü şerbeti, dut suyu, demirhindi şerbeti ve çay, Suriye’de tüketilen içecekler arasında yer almaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Amos, D. (2010). Foodlovers Discover the Joys of Aleppo. www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=122058669, (Erişim tarihi: 05.12.2019); Georges, H. (2003). Introduction to Syrian Gastronomy. http://gastrosyr.com/eng/introd.htm, (Erişim tarihi: 05.12.2019); Güllü, M. (2016). Ortadoğu Mutfağı. İçinde; Kurgun, H. ve Özşeker, D.B. (Editörler), Gastronomi ve Turizm (ss. 233-258). Ankara: Detay Yayıncılık; Jacob, J. ve Ashkenazi, M. (2007). The World Cook Book for Student. Westport/ABD: Greenwood Press; Özbay, G. (2015). Ortadoğu Mutfağı. İçinde; Sarıışık, M. (Editör), Uluslararası Gastronomi (ss. 269-301). Ankara: Detay Yayıncılık.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Güllü, M. (2016). Ortadoğu Mutfağı. İçinde; H. Kurgun ve D.B. Özşeker (Editörler), Gastronomi ve Turizm (ss. 233-258). Ankara: Detay Yayıncılık.