Şeyh Şaban-ı Veli Vakıf Müzesi

Müze Endüstri Müzesi

(Kastamonu, 2007 - )

Kastamonu’nun Hisarardı Mahallesi’nde, Şeyh Şaban-ı Veli Külliyesi içerisindeki dergâh evinde yer almaktadır. Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne bağlı olan müze, Kastamonu ve çevresindeki vakıf eserlerinin ve Şeyh Şaban-ı Veli Külliyesi’nde kullanılan eşyaların korunması, sergilenmesi amacıyla 2006 yılında restore edilerek, 04. 05. 2007 yılında hizmete açıldı. Müzedeki eserlerin büyük bir bölümü Kastamonu ilinden, diğer bölümü Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün sorumlu olduğu illerden toplanan eserlerden oluşmaktadır. Eser grupları arasında; el yazmaları, kandiller, halılar, hatlar, şamdanlar ve Şeyh Şaban-ı Veli’nin kişisel eşyaları bulunmaktadır.

Zemin üstüne iki katlı olan müzenin üç girişi bulunmaktadır. Girişlerden ikisi güney cephesinde, diğeri ise doğu cephesindedir. Bir sofa ve üç odadan oluşan zemin katta; depo, malzeme ve güvenlik odaları bulunmaktadır. Birinci kat, bir sofa ve dört odadan (A1, A2, A3, A4 odaları) oluşurken, ikinci kat bir sofa ve beş odadan (B1, B2, B3, B4, B5 odaları) oluşmaktadır. Müzedeki odalar harf ve numaralarla adlandırıldı.

Müzenin birinci katında bulunan A1 ve A3 odalarında camlı bir bölme içerisinde Şeyh Şaban-ı Veli’nin iç gömleği ve kaftanı, Halveti Tarikatı’nın kullandığı sarıklar, zikir tespihleri, şeyh için yazılmış methiyeler ve zikir üzengisi sergilenmektedir. Hat eserlerinin sergilendiği A2 odasında ayrıca Şeyh Şaban-ı Veli için yazılan methiyeler, şiirler ile Halveti Tarikatı’yla ilgili sözler ve Kuran-ı Kerim’den ayet ve hadislerin yazılı olduğu hatlar sergilenmektedir. A4 odası; halı ve kilim odası olarak kullanılmaktadır. Müzede Anadolu’nun farklı bölgelerinden getirilen halı ve kilimler XVIII. yüzyıl sonundan, XX. yüzyılın başına kadar olan dönemi kapsamakta ve başta Kırşehir olmak üzere Malatya, Kayseri, Nevşehir, Çankırı, Sivas, Niğde bölgelerinin özelliklerini taşımaktadır.

İkinci katın B1 ve B5 odalarında halı ve kilimler ile Kuran-ı Kerim’ler sergilenmektedir. 1182 yılından kalma, müzenin en eski eseri olan el yazması Kuran-ı Kerim, B1 odasında sergilenmektedir. İkinci katta bulunan B2 odası Kastamonu ve çevresinin etnografyası hakkında bilgi vermekte ve özellikle o dönemde kullanılan mutfak gereçleri, yer sofrası ile minderi, çeyiz sandıkları, Kastamonu’ya ait dokumalar sergilenmektedir. B3 odasında Kastamonu yöresine özgü pirinçten yapılan Kastamonu Kandilleri, B4 odasında halı ve kilimler, ikinci katın sofasında bulunan vitrinlerde ise Kuran-ı Kerimler ile şamdanlar sergilenmektedir.

Şeyh Şaban-ı Veli Vakıf Müzesi’nde, vakıf medeniyetinin çok sayıda eseri, Şeyh Şaban-ı Veli’nin yaşadığı döneme ait birçok eşya, yaklaşık 1.000 yıllık Kur’an-ı Kerim, 1600’lü yıllardan kalma sadaka taşı, stil kritik açısından Kastamonu’ya özgü olan kandiller ve Türkiye’nin en zengin halı koleksiyonu bulunması açısından önemlidir.

Yararlanılan Kaynaklar

Kastamonu Valiliği (2019). Anıtlar ve Müzeler, http://www.kastamonu.gov.tr/anitlar-muzeler, Erişim tarihi: 12.07.2019); Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2019). Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Müzelerimiz, https://kastamonu.ktb.gov.tr/TR-93951/seyh-saban-i-veli-vakif-muzesi.html, (Erişim tarihi: 30.07.2019); Kastamonu Tanıtım Kitapçığı. (2019). Şeyh Şaban-ı Veli Vakıf Müzesi, https://kastamonu.ktb.gov.tr/Eklenti/50409,kastamonu-tanitim-kitapcigi-sonpdf.pdf?0, (Erişim tarihi: 20.07.2019).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Demirci, F. (2011). Kastamonu Şeyh Şaban-ı Veli Vakıf Müzesi, Vakıflar Dergisi, 35(2011): 257-264.