Müşteri Yaşam Döngüsü

Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Kavramın yabancı alan yazındaki İngilizce karşılığı, customer life cycle veya customer life time şeklindedir. Açıkça belirtilmemiş olsa bile müşteri değeri kavramı ile ortak konulara odaklanmaktadır. Müşteri yaşam döngüsü “İşletmenin, müşterileriyle devam eden ilişkileri sırasında müşterinin geçtiği aşamaları görebilmesi” olarak tanımlanmaktadır. Müşteri ilişkileri yönetimi sürecinin son basamağı olan müşteri yaşam döngüsü veya müşteri yaşam ömrü, aslında en önemli kısmını oluşturmaktadır. Müşteri ilişkileri yönetimi günümüzde daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. Çünkü yeni bir müşteri edinmenin mevcut müşterilerin istekleri doğrultusunda ürünler geliştirmekten birkaç kat daha maliyetli olduğu görüşü savunulmaktadır. Müşterilerle ilişki içinde olmayı, müşteriyi her açıdan daha iyi tanımayı amaçlayan müşteri ilişkileri yönetimi, aynı zamanda müşterilerin beklentileri doğrultusunda işletmelerin yönetim stratejileri geliştirmesi mantığına dayanmaktadır. Mevcut rekabet koşulları, işletmeleri kârlılıklarını artırmak amacıyla bu şekilde farklılaşma yöntemlerine yöneltmektedir.

Tüketicilerin ihtiyaçlarına başarılı bir şekilde yanıt vermek ve uzun vadede müşteri yaşam boyu değerini artırmak için, pazarlamacılar tüketicilerde meydana gelen değişmeleri derinlemesine anlayan bir bilgi birikimine ihtiyaç duymaktadırlar. Yaşam döngüsü, zaman içinde tüketici davranışlarındaki değişiklikleri keşfetmeye yardımcı olan kilit bir pazarlama konsepti haline geldi. Disiplinlerarası bir yaklaşım olan yaşam döngüsü kavramının pazarlama alanına girmesinden sonra alanda büyük gelişmeler yaşandı.

İlişkisel pazarlama mantığı ile müşteriyle sürekli diyalog halinde olmayı içinde barındıran müşteri yaşam döngüsü, tüm müşterilerin davranışlarına etki eden faktörlerin tamamını analiz ederek, paylaşılan kalıpları ve yaşam döngülerini belirlemek için kümeleme gibi gelişmiş istatistiksel yöntemler kullanmaktadır. Müşteri yaşam döngüsü, müşteriler, yatırımcılar, rakip çevre ve müşteri temas alanı olmak üzere dört unsur üzerine temellendirilmektedir. Müşteri yaşam döngüsü sayesinde maliyetler düşmekte, müşteriler daha mutlu olmakta, satılmayan bir ürün erken fark edilmekte ve herhangi bir hizmetin daha az çabayla satışlarının artırılması sağlanmaktadır. Sonuç olarak müşteri yaşam döngüsü ile müşteriler kendilerinin tanındığını ve onların davranışlarının önemsendiğini hissetmektedir. Böylece müşteriler ile daha güçlü bir bağ kurulmakta, müşteri sadakati artmaktadır. Bu durum satışların da artmasına olumlu yönde etki etmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Baesens, B., Verstraeten, G., Van den Poel, D., Egmont-Petersen, M., Van Kenhove, P. ve Vanthienen, J. (2004). Bayesian Network Classifiers for Identifying the Slope of the Customer Lifecycle of Long-Life Customers, European Journal of Operational Research, 156: 508–523; Bauer, M. ve Auer-Srınka, K. J. (2012). The Life Cycle Concept in Marketing Research, Journal of Historical Research in Marketing, 4 (1); 68-96; Demir, O. F. ve Kırdar Y. (2009). Müşteri İlişkileri Yönetimi: CRM, The Review of Social, Economic and Business Studies, 7 (8): 293-308; Gore, M. J. (2013). Customer Life Cycle Management- Time and Beyond…-Expertise recognized by clients, Analysts like. IOSR Journal of Business and Management, 12(6): 78-82; Pinchuk, S. (2009). Changing Revenue Management and Marketing Using a New Customer Life Cycle System, Journal of Revenue and Pricing Management, 8: 109–111.