Lavirentos

Yeme-İçme İşletmesi Meyhane

(Galata, İstanbul, XVII. yüzyıl - 1943).

XVII. yüzyıldan 1943 yılına kadar varlığını devam ettirdiği bilinen İstanbul’un Galata bölgesinde bulunmuş bir meyhanedir. Özellikle padişah Abdülhamid döneminde etkin olduğu bilinmektedir. Lavirentos, kelime anlamı olarak dolambaçlı dehliz anlamına gelen labirentten gelmektedir. İsminin özelliğini taşıdığı ve mekânın dolambaçlı bir yapıya sahip olduğu bilinirdi. Bu labirentlerde birçok farklı olayın olduğu ve pek çok insanın hayatını kaybettiği bilinmektedir. 1943 yılına kadar devam eden işletmenin sahibinin kim olduğu bilinmemesine rağmen o dönemde daha çok Ermeni ve Rum asıllı gayrimüslimlerin meyhane işlettiği göz önüne alındığında sahibinin, bir gayrimüslim olduğu söylenebilir. Bu meyhaneye gelenlerin daha çok denizciler olarak bilinmesine rağmen, Galata bölgesinde yaşayan, kabadayı olarak nitelendirilen işsiz güçsüz kişiler de vardı. Belirli bir dönem denizlerde yol alan gemilerde çalışan denizcilerin, biriktirdikleri paraları harcamak için tercih ettikleri bir mekândır. İçkilerin yanı sıra bulunduğu bölgenin özelliği nedeniyle her gün bir olayın yaşandığı mekânlardan biri olarak gösterilirdi. Meyhanede farklı pek çok içki servise sunulurdu. İşletmeye farklı yerlerden içkilerin geldiği bilinmektedir. Bu yerlerin başında İtalya’nın Ancona kenti ve geçmişte Osmanlı İmparatorluğu'nun toprağı olan Sakız Adası gelmektedir. Ayrıca Mudanya Edremit ve Bozcaada da içki getirilen yerler arasında gösterilmektedir.

XIX. yüzyılda Lavirentos ismi ile bir meyhane daha literatürde geçmektedir. Ancak bu meyhanenin Beyoğlu’nda bulunduğu bildirilmektedir. Beyoğlu’nda İngiliz sefaretinin karşısında 1868 yılında açılan bu işletme, Rum kökenli Haralambos Samarcidis tarafından işletildi. Meyhane, ilk açılan Lavirentos Meyhanesi’nin bir temsilcisi tarafından açılmış olabilir. Ne zaman kapandığı hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Dönemin diğer meyhanelerine benzer tarzda işletilmiş olup, farklı pek çok yerden içkiler getirerek müdavimlerine sunuldu.

Yararlanılan Kaynaklar

Koçu, R.E. (2002). Eski İstanbul’da Meyhaneler ve Meyhane Köçekleri. İstanbul: Doğan Kitap; Yankı, M. (2015). Baküsten hikayeler, http://www.pudra.com/yasam/gezi/istanbul-un-eski-meyhaneleri-19015.htm, (Erişim tarihi: 08.11.2019); Zat, E. (2013). Rakı Kitabı. İstanbul: Overteam Yayıncılık.