Kültürel Sit

Kavram Sosyoloji

Küreselleşmenin hızlanmasıyla günümüzde bilgiye erişim kolaylaşmış ve kitle iletişim araçlarında yaşanan gelişmeler sonucunda günümüzde kültürler birbirlerinden aynı hızda etkilenmektedir. Kültür bir toplumun yaşam biçimi, kendine özgü olan bilgileri, inançları, sanatı, hukuku, morali, töreleri gibi unsurlardan oluşan milli değerleri ve birikimlerinden oluşmaktadır. İnsanoğlunun kültürünün yok olmaması ve gelecek kuşaklara aktarılması açısından kültürel alanlar oldukça önem arz etmektedir.

Kültürel sit, kendi içerisinde tarihi sit, arkeolojik sit, kentsel sit olmak üzere gruplandırılmaktadır. Türkiye’de kültürel sitlerle ilgili olarak yetkili idare Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı altında bulunan Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulları’dır. Kültürel sitlerin tespit edilme süreci ile ilgili ayrıntılı olarak Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkında Yönetmelik bulunmaktadır. Bu yönetmeliğe göre, korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarının, oluşturulacak bir ekip tarafından, teknik bir çalışma ile değerlendirilerek belgelendirilmesini, koruma amaçlı imar planı müellifi, üniversiteler veya bilimsel araştırma yapan uzmanlarca veya ilgili meslek odası gibi konu ile doğrudan ilgili kişi, kurum ve kuruluşlarca hazırlanarak Bakanlık ilgili birimlerine iletilen çalışmaların Bakanlık ilgili birim personelince yerinde kontrol edilmesini içeren çalışmalardır.

Kültürel sitlerle ilgili alınan tescil kararları, Resmi Gazete’de yayımlanarak, ilgili Bakanlığın internet sitesinde bir ay süre ile duyuru yapılmaktadır.

Belirlenen sitlerle ilgili Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik ile derecelendirme yapılmıştır. Yapılan bu derecelendirmeye göre Kesin Korunacak Hassas Alanlar, Nitelikli Doğal Koruma Alanları ve Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanları olarak belirlenmiştir. Bunun dışında ise arkeolojik sitler için 2872 sayılı kanuna göre 1. 2. ve 3. derece olarak belirlenmiştir.

Yararlanılan Kaynaklar

Günenç, B. (1994). İnsan ve Kültür. İstanbul: Remzi Kitapevi; Kaypak, Ş. (2010). Kültürel Turizm Potansiyelinde Kent Markalaşması, İçinde; I. Disiplinler Arası Turizm Araştırmaları Kongresi (ss. 1135-1150. Ankara: Detay Yayıncılık; Kolaç, E. (2009). Somut Olmayan Kültürel Mirası Koruma, BilinçDuyarlılık Oluşturmada Türkçe Eğitiminin Önemi, Millî Folklor, 21 (82): 19-31.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

2872 Sayılı Çevre Kanunu, Resmi Gazete (Tarih: 11.08.1983, Sayı: 18132); Özlüer, Ö. I. (2018). Soru ve Yanıtlarla Sit Alanlarında Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması Rehberi. İstanbul: Ekoloji Kolektifi Derneği.