Köprülü Mehmet Paşa Kervansarayı

Kervansaray ve Han Kervansaray Han Konaklama Tesisi Doğal ve Kültürel Miras Kervansaray Han Kervansaray Han

Bilecik-Sakarya karayolunun üzerinde, Bilecik’e 16 kilometre uzaklıktaki Vezirhan beldesinde yer almaktadır. Kervansarayın hemen yakınında Köprülü Mehmet Paşa Camii vardır. Kervansaray ile aynı zamanda yapılan cami dolayısıyla bu iki yapı, Vezirhan Külliyesi olarak da bilinmektedir. Külliyenin yapımından sonra belde Vezirhan adı ile anılmaya başlanmıştır.

Kervansaray, Hüdavendigâr Livası Tahrir Defterleri’nde; Köprülü Mehmet Paşa’nın vakıf eseri olarak Han-ı Cedid adı ile geçmektedir. Külliye yapıldıktan sonra Müslüman ve Lefke’den (Bilecik-Osmaneli) getirilerek yerleştirilen Hıristiyan ahali burada iskân ettirilmiştir. Çevredeki 247 dönüm ve 570 kilelik ormandan açma arazi buraya yerleştirilen Müslüman ve Hıristiyan ahaliye dağıtıldi. Ayrıca Sakarya Nehri kıyılarında çeltik tarımı yapılması için arazi de tahsis edilmiştir

Kervansaray’ın yapım tarihini gösteren kitabesi olmamakla beraber XVII. yüzyılda (muhtemelen l655 yılında) Kanuni Sultan Süleyman’ın veziri olan Rüstem Paşa tarafından yaptırıldığı bilinmektedir. 3008 metrekarelik bir alan üzerinde bulunan Kervansaray, 101,52 x 27,21 metre ölçülerinde dikdörtgen planlı olup taş ve tuğla malzemeden harç ile inşa edilmiştir. Planı, XVII. yüzyılın başında Edirne’de inşa edilen Ekmekçizade Ahmed Paşa Kervansarayı’nın planını tekrar ettiğinden ayrı bir öneme de sahiptir. Üç kısımdan oluşmaktadır. Giriş kısmı yüklerin ve hayvanların konulduğu bölümdür. Giriş kısmının iki yanında yer alan dikdörtgen bölümler ise yolcuların konakladığı asıl mekanları oluşturmaktadır.

Kervansaray, 2007-2010 yılları arasında restore edilerek bugünkü görünümüne kavuştu. Günümüzde atıl durumda kalan Kervansaray, uzun yıllardan beri Bilecik’in Söğüt İlçesinde düzenlenen Ertuğrul Gazi’yi Anma ve Söğüt Şenlikleri gibi etkinliklerde ve kültür turizmine yönelik turlarda butik otel olarak kullanıma uygundur.

Yararlanılan Kaynaklar

Lütfi, B. Ö. ve Meriçli, E. (1988). Hüdavendigâr Livası Tahrir Defterleri. I. Ankara: Türk Tarih Kurumu; https://bilecik.ktb.gov.tr/TR-69108/koprulu-mehmet-pasa-kervansarayi.html, (Erişim tarihi: 08.09.2020); https://islamansiklopedisi.org.tr/vezirhan-kulliyesi, (Erişim tarihi: 08.09.2020).