İsrail Mutfağı
Gastronomi Dünya Mutfağı
-
2019
İsrail mutfağı, çeşitlilik ve çeşni açısından, farklı kültürlerden gelen halkın getirdiği özellikleri taşımaktadır. Bununla birlikte, kendi kültürünün mutfak karakterini de koruyan İsrail mutfağı et ve sebzeye dayalı bir mutfaktır. Tavuk ve hindi en çok tercih edilen etlerdir. Domuz eti ise, Müslümanlarda olduğu gibi Yahudi inancına göre de yasaktır ve tüketilmez. Bugünkü İsrail halkı ülkelerine gelmeden önce, binlerce yıl, başka kültürlerde yaşar ve bu kültürlerden etkilenmektedir. Birlikte yaşadığı kültürlerden aldıklarına ek olarak kendi geleneksel kültürlerini de koruyan Yahudiler ülkelerine dönerken, bu kültürlerin etkilerini de birlikte getirmekte ve böylece zengin bir mutfağa sahip olmaktadır.
İsrail mutfağında Avrupa, Balkan, Doğu, Türk ve kısmen Yemen mutfağının etkileri görülmektedir. Hemen her toplum gibi günde üç öğün yemek yiyen İsrailliler, sabah kahvaltısında kızarmış ekmek ve yumurta yer ve kahve içerler. Genellikle yemeklerle birlikte taze sebzelerden yapılmış salatalar ve zeytin tüketilmektedir. Sofralarında sürekli turşu bulunmaktadır.
İsrail’de en önemli öğün, öğle yemeğidir. Bu öğünde genellikle çorba, et, sebze ve tatlı tüketilmektedir. İsrailliler çalışma hayatı nedeni ile öğle yemeğini genellikle dışarıda yemektedirler. Kamu görevlileri çalıştıkları kuruluşların yemekhanelerini, özel sektör çalışanları ise dışarıda bulunan restoranları öğle yemeği için tercih etmektedir. İsraillilerin akşam yemeği çok hafif, genellikle salata ve sandviçten oluşmaktadır. İsrailliler çok fazla ekmek tüketmektedirler. Kahvaltılarında ve yemeklerinde ekmeğin önemli bir yeri vardır. Beyaz undan, çavdar ve kepek unlarından çeşit çeşit ekmekler yapılmaktadır. Cuma ve cumartesi günleri için özel baharatlı veya tatlı ekmekler hazırlanmaktadır. Bu ekmeklerin en geleneksel olanı, khala (Hala) adı verilen ve dört ayrı hamur parçasının örgü gibi sarılarak yapıldığı, tuzlu ve tatlı olarak hazırlanabilen ekmektir. Hala ekmeği, Yahudi geleneklerine göre manevi bir anlam taşır. Tanrı’nın manevi enerjisiyle doğrudan bağlantı kurma yoludur. Bir başka deyişle, Hala ekmeği pişirmek bir Yahudi evi için gerçek bir lütuf ve kutsama olarak düşünülmektedir.
Yararlanılan Kaynaklar
Güllü, M. (2016). Ortadoğu Mutfağı. İçinde; H. Kurgun ve D. B. Özşeker (Editörler), Gastronomi ve Turizm (ss. 233-258). Ankara: Detay Yayıncılık; Jacob, J. and Ashkenazi, M. (2007). The World Cook Book For Student. Amerika Birleşik Devletleri: Greenwood press.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Güllü, M. (2016). Ortadoğu Mutfağı. İçinde; H. Kurgun ve D. B. Özşeker (Editörler), Gastronomi ve Turizm (ss. 233-258). Ankara: Detay Yayıncılık.