İslam Bilim Tarihi Müzesi (Gaziantep)

Müze Bilim Müzesi

(Gaziantep Şahinbey, 2014)

İslam Bilim Tarihi Müzesi, müzeleri ve anıtsal yapıları ile zengin olan Gaziantep Şahinbey ilçesinde bulunmaktadır. 2012 yılında başlayan çalışmalarla Belediye Hizmet Binası Kompleksi içinde yer alan Ermeni Okulu Taş Binası’nın İslam Bilim Tarihi Müzesi olarak işlevlendirilmesine karar verildikten sonra Şahinbey Belediyesi’nin öz kaynağı ve İpekyolu Kalkınma Ajansı finansmanı ile 2014 yılında tamamlanarak ziyaretçilere açılmıştır. Müze binası restore edilirken müzeye tarihi bir atölyede gezinti hissiyatı vermesi için tezgahlar eskitilmiş ahşap olarak tasarlanmıştır. Binanın dış cephesi t-planlı kesme taştan inşa edilerek köşeleri ve pencere kemerlerinde kara taş kıymık taşları birlikte kullanılmıştır. 

VIII. – XVI. yüzyıllar arasında Müslüman bilim adamlarının fizik, kimya, tıp ve coğrafyada gibi alanlardaki keşik ve icatlarının sergilendiği İslam Bilim Tarihi Müzesi’nde toplamda 103 eser bulunmaktadır. Bodrum, giriş, birinci ve ikinci kat olmak üzere toplamda dört salonu bulunan müzede açık alan ve ünite sergi alanları yer almaktadır. Bodrum ve giriş katında ofis alanları, kütüphane ve sunum odaları bulunmaktadır. İlk katta kimya ve tıp alanlarına ait sergiler yer alırken ikinci katında İslam medeniyetinin denizcilik, harita ve astronomi alanlarına ait eserleri bulunmaktadır. 

İslam medeniyetlerindeki Müslüman bilim insanlarının, kimya, fizik, astronomi ve denizcilik alanlarındaki yaklaşımlarına dikkat çekmek ve müzeyi ziyarette bulunanların bu deneyim yaşamaları için müzede farklı bir tasarım uygulanmıştır. Değişik bilim alanlarında interaktif uygulama alanları yaratılmıştır. “Güneş Saati,” “Halkalı Küre” ve “Karanlık Oda” açık alanlarda yer alırken “Koku Ünitesi;” “Eski Haritalarla Günümüz Haritaların Oluşturulan Elektronik İnteraktif Uygulamaları” ve “Yıldız Mesafelerinin Hesaplanması” alanları da kimya, astronomi ve denizcilik bölümlerinde sergilenmektedir. İb’ul-Heysem (fizik ve matematik), Biruni (tıp, ecza), Takiyyuddin Rasıd (astronomi, mekanik) gibi Müslüman bilim insanlarının eserleri müzede tanıtılmaktadır. Müze ayrıca sergilenen tüm eserlerin ve objelerin fotoğraflarının ve açıklamaların yer aldığı bir basılı kaynak da hazırlanmıştır. 

 

Yararlanılan Kaynaklar

Alart (n.d.) İslam Bilim Tarihi Müzesi https://alart.com.tr/proje/islam-bilim-tarihi-muzesi, Erşim tarihi 21.11.2023; Gaziantep Belediyesi (n.d.) İslam Bilim Tarihi Müzesi https://www.gaziantep.bel.tr/tr/tarihi-ve-kulturel-eserler/islam-bilim-tarihi-muzesi, Erişim tarihi 21.11.2023; Kayıkçı D. (2018) Türk Ve İslam Bilim Tarihi Sergisi İçin Bir Öneri (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Şahinbey Belediyesi (n.d.) İslam BilimTarihi Müzesi https://www.sahinbey.bel.tr/proje-d/6/477/islam-bilim--tarihi-muzesi, Erişim tarihi 21.11.2023.