İpek Yolu Turizmi

Turizm Çeşitleri

Kültürel mirasın en önemli unsurlarından olan ve büyük bir kısmı çevresel unsurlar aracılığıyla tahrip olmuş hanların, kültürel unsurların korunması ve koruma kullanma dengesi göz önünde bulundurularak tarihi İpek Yolu'nun yeniden canlandırılmasını amaçlayan turizm çeşidi, İpek Yolu turizmi olarak tanımlanmaktadır. İpek Yolu, eski çağlardan itibaren bilinen sık kullanılan ulaşım ağlarından biri olarak görülmekte, Çin’den Avrupa’ya varan ticaret ağı olarak tanımlanmakta, uzun yıllar kullanılan en geniş hacimli kervan yollarından biri olarak kabul edilmektedir. Tarihi ipek yolu, özellikle Doğu ve Batı arasında ikamet eden toplumların fikir, ürün ve hizmet alışverişini kapsayan bir iletişim ağı olarak, kültürlerin birbiriyle etkileşiminde büyük rol oynadı. Bu durum kültürel, dini, sosyolojik, politik birtakım değişimlere de sebep oldu ve tarihin ilk küresel ticaret yolu olarak bilinen İpek Yolu’nun, basit bir mal alışverişinden çok daha büyük bir içeriği ve mahiyeti oluştu. Birbiriyle bağlantılı güzergahlar, sanat, din, kültür, fikir ve teknolojinin verimli değişimi için bir araç işlevi görmekteydi. Matematikten felsefeye mimarlıktan gastronomiye kadar birçok alanda gerçekleşen gelişmeler Tarihi İpek yolu projesiyle gerçekleşti.

Tarihi ipek yolunun günümüzdeki konumu, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in Orta ve Güneydoğu Asya ziyareti sırasındaki bir konuşmasıyla şekillendi. Modern İpek Yolu, Ekonomi Kuşağı’nı ve Deniz İpek Yolu’nu, Kuşak ve Yolu projesini içeren ve 65 ülkeyi kapsayan ve 21 trilyon ABD Dolarlık ekonomik hacme sahip bir projedir. Proje kapsamında tarihi dönemlerde Çin’i Asya ve Avrupa’ya bağlayan İpek Yolu’nun tekrardan aktif hâle getirilmesi ve bölgede yeni deniz, kara ve demiryolları ve enerji ağlarının inşa edilmesi planlandı. Ticaret amacıyla ortaya çıkan İpek yolu projesi, turizm sektöründe öncelikle ulaştırma hizmetleriyle başlayan, sonrasında ise tüm hizmet kollarını etkisi altına alacağı varsayılan bir potansiyele sahiptir. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü, İpek Yolu turizm projesi kavramını ilk olarak 1993 yılında Endonezya’daki Genel Kurulu’nda gündeme getirdi.

Günümüzde 34 İpek Yolu Üye Devleti, (Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bangladeş, Bulgaristan, Çin, Hırvatistan, Kore, Mısır, Gürcistan, Yunanistan, Endonezya, İran, Irak, İsrail, İtalya, Japonya, Kazakistan, Kırgızistan, Malezya, Moğolistan, Pakistan, Romanya, Rusya, San Marino, Suudi Arabistan, İspanya, Suriye, Tacikistan, Türkiye, Türkmenistan, Ukrayna ve Özbekistan)Avrupa, Afrika, Orta Asya ve Asya ve Pasifik’ten, dünyanın dört bir yanından Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü Bağlı Üyeleri’ne ek olarak, İpek Yolu rotalarını ulus ötesi bir turizm çeşidi olarak tanıtmak için birlikte çalışmakta ve birbiriyle çeşitli turizm faaliyetleri gerçekleştirmektedir. İpek yolu turizminde dünyada en çok tercih edilen destinasyonlar arasında; İtalya, İspanya, Yunanistan, Türkiye, Çin, Endonezya, Mısır, Japonya, Rusya gelmektedir. Türkiye, genellikle Çin, Asya ve Avrupa ülkeleri ve Türki Cumhuriyetlerden ziyaretçi ağırlamakta; han, kervansaray, cami, şifahane, külliye gibi Selçuklu mimarisinin görüldüğü Konya, Aksaray, Nevşehir, Kayseri destinasyonları tercih edilmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Camgöz, C. ve İstanbullu Dinçer, F. (2017). Modern İpek Yolu Projesi Çerçevesinde Ulaştırma Ağlarının Turizme Katkıları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(3): 1-17; İbiş, S. (2018). Yeni İpek Yolu Projesi ve Türkiye Turizmine Olası Yansımaları, 1. Uluslararası Turizmde Yeni Jenerasyonlar ve Yeni Trendler Konferansı (01-03 Kasım 2018), Sakarya Üniversitesi.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Ünal, İ. (2017). İpek Yolu Turizmi. İçinde; A. Yaylı ve Ö. Sürücü (Editörlenr), Özel İlgi Turizmi. Ankara: Detay Yayıncılık.