Şanlıurfa’ya bağlı Birecik ilçesinin iki kilometre güneyinde yer almaktadır. Coğrafi olarak Fırat Nehri’nin sol kıyısında, doğusunda konumlanmıştır. İlk olarak Guillermo Algaze tarafından keşfedilen höyük, 1999 yılından itibaren Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Tarihsel Çevre Değerlendirme ve Araştırma Merkezi'nin (TAÇDAM) koordinatörlüğünde yürütülen Ilısu ve Karkamış Baraj Gölleri Altında Kalacak Arkeolojik ve Kültür Varlıklarını Kurtarma Projesi için Roma Sapienza Üniversitesi adına Marcella Frangipane tarafından kazılmaya başlanmıştır. Höyük günümüzde Karkamış Baraj Gölü’nün suları altında kalmış en büyük höyük olarak bilinmektedir. Höyükte yapılan çalışmalar höyük yerleşiminde üç ana dönemin varlığını kanıtlamıştır. Yüzey araştırmaları daha önceki döneme ait buluntuların varlığını göstermişse de kazılar neticesinde bilinen en eski yerleşme Son Kalkolitik Çağ (Kazı başkanı tarafından Orta Urukların geldiği dönem olarak isimlendirilmektedir) yerleşmesidir. Höyük üzerindeki diğer bir önemli yerleşme İlk Tunç Çağı sonuna tarihlenirken diğer bir önemli mimari tabaka da Orta Tunç Çağı (Anadolu’da Orta Tunç Çağı Assur Ticaret Kolonileri Çağı olarak da isimlendirilmektedir.) başına tarihlenmektedir. Yine höyük üzerinde yapılan yüzey araştırmaları Demir Çağı’na ait buluntuların varlığını da kanıtlamış, ancak döneme ait ayrıntılı bir mimari elde edilememiştir. Höyük üzerinde bulunan surla çevrili kale, en önemli yerleşmenin Orta Tunç Çağı (Assur Ticaret Kolonileri Çağı) yerleşmesi olduğunu düşündürmüşse de höyük sıra dışı bir şekilde kesintisiz İlk Tunç Çağı I tabakalaşması vermiştir. Höyükte 12 tane İlk Tunç Çağı I evresine tarihlenen tabaka ile karşılaşılmıştır. Bu tabakaların içinde anıtsal nitelikli mimari yapıların varlığından bahsedilmektedir. Höyükteki İlk Tunç I kültürünün bölgeye Kalkolitik Çağ’ın sonunda gelen Uruk Kültürü’nün devamı niteliğinde ve yerel bir kültür olduğu belirtilmektedir. Orta Tunç Çağı’nda Höyükte köklü bir kültürel değişikliğin varlığı keşfedilmiştir. Bu tabakada ortaya çıkan çok etkileyici bir anıtsal yapının surla çevrili bir kale olduğu düşünülmektedir. Bu yapının duvarlarının üç metre kalınlığında olduğu anlaşılmıştır. Yapılan araştırmalar, en az bir tane kare planlı kulesinin olduğunu göstermiştir. Höyükte 2001 ve 2002 yıllarında yapılan kazılar sırasında bulunan bu surla çevrili yapının içinde in situ buluntular da elde edilmiştir. Bu buluntular yine Şanlıurfa ilinin sınırları içinde kalan Lidar Höyük ile büyük paralellik göstermekte olmaları sebebiyle de dikkat çekicidir. Orta Tunç Çağı’na tarihlenen bu buluntular, Zeytinli Bahçe Höyük’ün Eski Assur Devleti ile Orta Anadolu’daki koloniler arasındaki yol üzerinde bir karakol olduğu düşüncesini pekiştirmektedir. Höyüğe komşu arkeolojik yerleşmelerden bir diğeri de önemli Hitit yerleşmelerinden biri olan Samsat’tır. Karkamış Baraj Gölü’nün sularının altında kalan höyükten elde edilen eserler Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.