Yeşilköy Mecidiye Camii

Doğal ve Kültürel Miras Cami

Bakırköy ilçesine bağlı Yeşilköy semtinde Gazi Evrenos Caddesi'nin üzerinde yer almaktadır. 1909 yılında Sultan V. Mehmed Reşad devrinde babası Sultan Abdülmecid adına inşasına başlanan yapı ancak Cumhuriyet döneminde tamamlanabilmiştir. Caminin mimarı olarak Evkaf Nezareti tarafından Mimar Kemaleddin vazifelendirilmiştir. Birinci Ulusal Mimari diğer adıyla Türk Neo-Klasiği olarak adlandırılan üslupta inşa edilmiştir. İnşa edildiği dönemde şehrin yani “Sur İçi İstanbul'un dışında bir sayfiye yeri olması, Rum ile Ermenilerin yoğun olarak yaşadığı, Müslüman nüfusun az olduğu bir semt olması ve maddî imkansızlıklar sebebiyle küçük ölçekte inşa edilmiştir. Dikdörtgene yakın 11,98x12,20 metre ebatlarında olan caminin son cemaat yeri iki katlı ve kapalı olarak düzenlenmiştir. Son cemaat yerinin üstü betonarme bir plakla örtülmüş ve üst katı kadınlar mahfili olarak kullanılmaktadır. Sivri kemerli giriş kapısının üzerinde Hicrî 1327 (Miladi 1909) tarihi görülmektedir. Kesme taşla örülmüş küçük bir avlusu bulunmaktadır. Avlu girişinde kapının iki yanında birer sekizgen sütun bulunmaktadır. Tek kubbeli, tek minareli, tek şerefeli olan yapı düzgün kesme taşla inşa edilmiştir. Caminin pençelerinin bazıları sivri kemer bazıları da at nalı kemer biçiminde düzenlenmiştir. Sivri görünümde olan kubbe, geçiş öğesi olmadan sekizgen kasnak üzerinde beden duvarlarına oturmaktadır. Silindirik gövdeli minare oldukça kısa ve kalın olarak inşa edilmiştir. Beyaz mermerden yapılmış mihrap nişinde mukarnaslar dikkati çekmektedir. Süpürgelik kısmı üç açıklıklı olan ahşap minber klasik üsluptadır. Minberin üst kısmı sivri külahla örtülmüştür. Harim ve son cemaat yerinde görülen hem klasik hem de barok tarzdaki kalem işi süslemeler iki ayrı üslubun bir arada kullanıldığını göstermektedir. Cami, günümüzdeki Yeşilköy’ün merkezinden biraz uzak olması sebebiyle sadece semt sakinlerinin kullandığı, yerli ve yabancı turistlerin ziyaret etmediği bir son dönem Osmanlı yapısıdır.

Yararlanılan Kaynaklar

Erşan, G. (1998). Mimar Kemaleddin’in Dinî Eserleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı; Yavuz, Y. (1994). Mecidiye Camii. İçinde; D. Kuban, E. Işın ve N. Sakaoğlu (Editörler), Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi Cilt-5 (s. 316). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.