World Commission on Environment and Development (WCED) / Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu

Sivil Toplum Kuruluşu Yurtdışı Kurum-Kuruluş Mesleki STK

(1983 - 1987)

1983’te kurulan Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu (World Commission on Environment and Development) (WCED), 1984’te Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nun kararıyla BM’nin bağımsız organı hâline geldi. Komisyonun temel görevi “Değişim için küresel gündemin oluşturulması” olarak tanımlandı. 1972 yılında, Stockholm’da sosyo-ekonomik yapıları ve gelişme düzeyleri birbirinden farklı olan birçok ülkenin çevre konusundaki ilk küresel değerlendirmesi olan Birleşmiş Milletler İnsan ve Çevresi Bildirgesi kabul edildikten sonra, 1983 yılında BM, Norveç’in ilk kadın başbakanı Gro Harlem Brundtland başkanlığında bir komisyon kurarak bu komisyondan bir rapor hazırlamasını istedi. Gro Harlem Brundtland (Norveç) başkanlığındaki diğer komisyon üyeleri; başkan yardımcısı Mansour Khalid (Sudan), genel sekreter Jim MacNeill (Kanada), Susanna Agnelli (İtalya), Saleh A. Al-Athel (Suudi Arabistan), Pablo Gonzalez Casanova (Meksika) (kişisel nedenlerden dolayı Ağustos 1986’yada katılmaktan vazgeçti), Bernard Chidzero (Zimbabve), Lamine Mohammed Fadika (Fildişi Sahili), Volker Hauff (Almanya Federal Cumhuriyeti), István Láng (Macaristan), Ma Shijun (Çin Halk Cumhuriyeti), Margarita Marino de Botero (Kolombiya), Nagendra Singh (Hindistan), Paulo Nogueira Neto (Brezilya), Saburo Okita (Japonya), Shridath S. Ramphal (Guyana), William D. Ruckelshaus (ABD), Mohamed Sahnoun (Cezayir), Emil Salim (Endonezya), Bukar Shaib (Nijerya), Vladimir Sokolov (SSCB), Janez Stanovnik (Yugoslavya) ve Maurice Strong’dur (Kanada).

Sürdürülebilir kalkınma kavramının ilk kez el alındığı, Ortak Geleceğimiz adlı bu rapor, 1987 yılında BM’ye sunuldu. Bu raporda; çevre sorunlarının endişe verici bir seviyeye ulaştığı, ekonomik kalkınma planlarının çevre konularını ikinci plana attığı, tarımsal ve endüstriyel yayılmanın sürdüğü ve ormanlara olan baskının artarak devam ettiği belirtilmektedir. Sürdürülebilir kalkınma açısından da oldukça önemli bir rapor olan Brundtland Raporu, genel olarak yoksulluğun ortadan kaldırılmasını, doğal kaynaklardan elde edilen yararın dağılımında eşitliğin sağlanmasını, nüfus kontrolünü ve çevre dostu teknolojilerin geliştirilmesini sürdürülebilir kalkınma ilkesi ile doğrudan ilişkilendirmektedir. Raporda ayrıca sosyal, ekonomik, kültürel, doğal meseleler ve küresel çözümler bir arada değerlendirilmiştir. Çevre ve kalkınma unsurlarının birbirinden ayrılamaz olduğunu savunan Brundtland Raporu, sürdürülebilir kalkınmanın günümüzde kullanıldığı şekliyle tanımını yapan en iyi belge olarak kabul görmektedir. Raporun BM Genel Kurulu’nun aynı yıl gerçekleşen oturumunda kabul edilmesiyle raporun tanımı da resmîleşti. Rapor, günümüzde kabul edilen kalkınma gündeminin ve güncel sürdürülebilir kalkınma süreçlerinin temeli olarak kabul edilmektedir.

Brundtland Raporu’nun yayınlandığı 1987 yılından itibaren, sürdürülebilir kalkınma kavramı hayatın her aşamasını etkilemeye başladı. Şehircilik, tarım, turizm, sanayi gibi pek çok alanla ilgili planlanan politikalarda sürdürülebilirlik ilkesi sürekli ön plana çıkarıldı. Günümüzde sürdürülebilirlik kavramı, turizmi de içeren her türlü gelişim için yeni bir paradigmanın bir parçası haline gelmiş bulunmaktadır. Sürdürülebilir çevre, sürdürülebilir turizm, sürdürülebilir tarım, sürdürülebilir enerji gibi ifadeler, özellikle yazılı ve görsel basın sayesinde sıklıkla duyulmaya başlanmış olup dünya, sürdürülebilir gelişmeyi ve dolayısıyla sürdürülebilir turizmi de daha yoğun bir biçimde tartışmaya başlamıştır. Sürdürülebilir turizm kavramının yanı sıra; jeoturizm, sorumlu turizm, yeşil turizm ve karbon emisyonu gibi tartışma konuları da gündeme geldi.

Brundtland Komisyonu, Ekim 1987’de Brundtland Raporu olarak da bilinen Ortak Geleceğimiz adlı raporu yayınladıktan sonra Aralık 1987’de resmen feshedildi. Sürdürülebilir Kalkınma terimini tanımlayan ve popülerleştiren Ortak Geleceğimiz raporu, 1991 yılında Louisville Üniversitesi tarafından verilen Grawemeyer Ödülü’ne layık görüldü. 1988 yılının Nisan ayında Cenevre’de kurulan Ortak Geleceğimiz Organizasyon Merkezi (The Organization Center for Our Common Future), Brundtland raporunu baz alarak, bu rapor doğrultusunda hareket eden bir organizasyon olarak Brundtland Komisyonu’nun yerini aldı.

Yararlanılan Kaynaklar

Ahmed, S. F. (2009). An Examination of the Development Path Taken by Small Island Developing States: Jamaica A Case Study (Basılmış yüksek lisans tezi). Charlottetown: University of Prince Edward Island; Garrod, B. ve Fyall, A. (1998). Beyond The Rhetoric of Sustainable Tourism?, Tourism Management, 19(3): 199-212; Mısır, M. (2016). Uluslararası Ormancılık. http://www.ktu.edu.tr/dosyalar/ormanamenajmani_49c63.pdf, (Erişim tarihi: 04.07.2019).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Bozlağan, R. (2010). Sürdürülebilir Gelişme Düşüncesinin Tarihsel Arka Planı, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (50): 1011-1028; Brundtland Raporu (1987). Report of the World Commission on Environment and Development, http://www.un-documents.net/our-commonfuture.pdf, (Erişim tarihi: 09.07.2019); United Nations Conference on Sustainable Development (2011). Sustainable Development Knowledge Platform, https://sustainabledevelopment.un.org/rio20nationalreports.html, (Erişim tarihi: 02.07.2019).