Uzungöl Dursun Ali İnan Müzesi
Müze Özel Müze Etnografya Müzesi
(Uzungöl, Çaykara, Trabzon, 2019)
-
2025
Trabzon kent merkezine yaklaşık doksan kilometre mesafede bulunan Uzungöl, Türkiye’nin ve Karadeniz Bölgesi'nin en önemli turizm merkezlerindendir. Uzungöl’e ismini veren göl, Haldızen Deresi’nin heyelan sonucu yatağının tabii set şeklinde kapanmasıyla oluşmuştur.
Uzungöl’de bulunan ve yaklaşık 4000 metrekare alanda kurulu olan müzesi Dursun Ali İnan Müzesi yörede ilk müze olma özelliği taşımaktadır. Müze adını yörenin tanınmış turizmcilerinden olan Dursun Ali İnan’dan almıştır. 29 Eylül 2019 yılında açılan müzede, Dursun Ali İnan’ın kişisel gayretleri ile topladığı yörenin tarihi, kültürel, sanatsal özelliklerini yansıtan zengin objeler bulunmaktadır. Müze herhangi bir kurum ya da kuruluş bağlı değildir. Müzenin yapımı esnasında mimar, sanat tarihçisi, heykeltraş gibi birçok uzmanın yer aldığı ekiple çalışılmıştır.
Müze üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümünde, müzenin kurucusu Dursun Ali İnan’ın biyografisi yer almaktadır. Ayrıca bu bölümde, Uzungöl tarihinde kayda alınan göç, savaş, işgal altında kaldığı yılları gösteren geniş anlatılara ve görsel esereler bulunmaktadır. Bu bölümde ayrıca bölgenin önemli kültürel öğelere ait etnografik eserler bulunmaktadır.
Bu eserler yöreye ait mimari detaylar ile ahşap ve marangozluk ürünleri, mutfak kültürüne ait başlıca eserler (sofra, çatal, kaşık vb.) ve yörede tarım ve hayvancılıkta kullanılan araç-gereçlerden (kara kovan, saban vb.) oluşmaktadır. Bölümün en dikkat çekici eseri ve modern eseri, kemençe çalan ve yöreye ait Türküleri seslendiren ve müziğin ahengine göre göz, el, ayak ve vücudu senkronize olan android heykeldir.
Müzenin ikinci bölümünde Uzungöl’de geçmiş yaşamın önemli parçası olan ve yöresel mimariye göre yapılmış içinde, serander, tandır odası, misafir odası ve ahır ev bulunmaktadır. Ayrıca yörenin insanını giyim ve kuşamını dönem itibariyle yansıtan dört tane silikon heykel bulunmaktadır Ev dışında yapay olan şelale ile yine yörenin eski mimari özelliklerini taşıyan ahşap köprü ve arı kovanlarının konulduğu peteklik bulunmaktadır.
Üçüncü bölümde Dursun Ali İnan’ın sanatçı yönünü gösteren eserler bulunmaktadır. Bu eserlerin çoğunluğu ağaç köklerinden oluşmaktadır. Hayal gücü ve yoğun emekle ahşap ve taştan insan ve hayvan figürlerinin şekillendirildiği bu eserler oldukça dikkat çekicidir. Bu eserlerin her biri Karadeniz Bölgesi’nin eşsiz doğasını ve bölge insanının yeteneklerini gösteren eşsiz kanıtlardır.
Müzede ayrıca ziyaretçiler için yöresel ürünlerin sergilendiği ve satışının yapıldığı yapılar ile dinlenme ve otopark gibi donatılar bulunmaktadır.
Müzede bölgenin tarihine ışık tutan nadide eserlerin bulunması, yörenin kültürel mirasının toplanması ve arşivlenmesi, yörenin toplumsal hafızasını koruması bakımından oldukça önemlidir. Uzungöl’ün doğal güzellikleri yanında zengin tarihini ve kültürel dokusunu gösteren Dursun Ali İnan Müzesi, ziyaretçilerine benzersiz bir deneyim sunmaktadır. Bu yönüyle müze Trabzon turizminde önemli bir durak olmayı hak etmektedir.
Referanslar
Altunöz, H,B. (2024). Uzungöl'deki müzede yaban hayatı tahnitlerle tanıtılıyor. https://www.aa.com.tr/tr/kultur/uzungoldeki-muzede-yaban-hayati-tahnitlerle-tanitiliyor/3345975, (Erişim tarihi: 08.01.2025); Rasim Efendioğlu, R (2024). Uzungöl Dursun Ali İnan Müzesi. https://www.kuzeyekspres.com.tr/makale/20378985/rasim-efendioglu/uzungol-dursun-ali-inan-muzesi, (Erişim tarihi: 09.01.2025); Trabzon İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, (2025). Göller ve Mağaralar. https://trabzon.ktb.gov.tr/TR-57703/goller-ve-magaralar.html, (Erişim tarihi: 07.01.2025); Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (2019).Turizm merkezi Uzungöl'ün yeni çekim noktası: Dursun Ali İnan Müzesi. https://www.ttso.org.tr/haber/5942/turizm-merkezi-uzungol&39;un-yeni-cekim-noktasi-dursun-ali-inan-muzesi/, (Erişim tarihi: 08.01.2025); Uzungöl İnan Kardeşler Hotel (t,y). Dursun Ali İnan Müzesi, https://inankardeslerotel.com/uzungol-muzesi.html, (Erişim tarihi: 10.01.2025).