Uluslararası Havacılık Hakları

Havayolu İşletmeciliği Ulaştırma İşletmeciliği Havayolu Yolcu Taşımacılğı

Hava taşımacılığının yaygınlaşması ve ülkeler arası özellik kazanması dolayısıyla ülkeler arasındaki hava trafiğinin belli standartlara ulaştırılması için bazı çalışmalar yapıldı. Bu çalışmalar özellikle güvenlik tedbirleri ve ülkeler arası hava taşımacılığının sorunsuz gerçekleşmesi amacıyla belirlenen kurallardır. 1944 yılında Chicago Konvansiyonu’nda belirlenen bu haklar:

Birinci Trafik Hakkı (Transit Geçiş Hakkı): Hava aracının antlaşmalı ülkelerin hava sahasını kullanarak, iniş yapmadan (sadece hava sahasını kullanmak suretiyle) uçuş yapma hakkını ifade etmektedir. Örnek: İstanbul-Londra seferi yapan Türkiye’ye ait bir hava aracının Alman hava sahasını kullanma hakkını ifade etmektedir.

İkinci Trafik Hakkı (Teknik İniş): Yakıt almak veya hava aracına bakım yaptırmak amacıyla antlaşmaya taraf bir ülkeye ticari amaç olmaksızın iniş yapma hakkını ifade etmektedir. Örneğin; Türkiye’ye ait bir hava aracının sefer sırasında sadece yakıt ya da bakım yaptırmak için Frankfurt Havalimanı’na iniş yapma hakkını ifade etmektedir.

Üçüncü Trafik Hakkı: Hava aracının ait olduğu ülkeden antlaşmaya taraf olan destinasyonun olduğu ülkeye yolcu ve yük taşıma hakkıdır. Örnek: Türkiye’ye ait bir hava aracının İstanbul’dan Frankfurt’a yolcu ve kargo taşıma hakkını ifade etmektedir.

Dördüncü Trafik Hakkı: Hava aracının yük veya kargoyu antlaşmaya taraf başka bir ülkeden kendi ülkesine taşıma hakkını ifade etmektedir. Örnek: Türkiye’ye ait bir hava aracının Frankfurt’tan İstanbul’a yolcu ve kargo taşıma hakkını ifade eder.

Beşinci Trafik Hakkı: Hava aracının ait olduğu ülkeden başlayan ve yine bu ülkede sona eren bir seferle, antlaşmaya taraf olan başka bir ülkeden aldığı yük veya kargoyu antlaşmaya taraf olan başka bir ülkeye taşıma hakkını ifade etmektedir. Türkiye’ye ait bir hava aracının İstanbul’dan başlayan ve İstanbul’da biten bir uçuş sırasında Frankfurt’tan aldığı yolcu ve kargoyu New York’a taşıma hakkını ifade etmektedir.

Altıncı Trafik Hakkı: Hava aracının antlaşmaya taraf iki ülke arasında yolcu veya kargoyu taşıma esnasında ait olduğu ülkeye inmek suretiyle taşıma hakkını ifade etmektedir. Örnek: Türkiye’ye ait bir hava aracının Frankfurt’tan aldığı yolcu veya kargoyu İstanbul’a inmek suretiyle Singapur’a taşıma hakkını ifade etmektedir.

Yedinci Trafik Hakkı: Hava aracının kendi ülkesi dışında antlaşmaya taraf iki ülke arasında yolcu veya kargoyu taşıma hakkını ifade etmektedir. Örnek: Türkiye’ye ait bir hava aracının Frankfurt’tan Singapur’a direkt olarak yük ve kargo taşımasıdır.

Sekizinci Trafik Hakkı: Hava aracının kalkış ve iniş noktaları ait olduğu ülke olmak üzere başka bir ülkede iki nokta arasında yolcu ve kargo taşıma hakkını ifade etmektedir. Örnek: İstanbul’dan başlayan ve İstanbul’da sonlanan bir sefer sırasında hava aracının Frankfurt’tan aldığı yolcu ve kargoyu Berlin’e taşıma hakkını ifade etmektedir.

Dokuzuncu Trafik Hakkı: Hava aracının kendi ülkesi ile ilgili olmayan bir seferde ait olmadığı bir ülkedeki iki nokta arasında sefer düzenleme hakkını ifade etmektedir. Türkiye’ye ait bir hava aracının Türkiye ile ilgisi bulunmayan bir seferde Frankfurt’tan Berlin’e yolcu ve kargo taşıma hakkını ifade etmektedir. (Son iki trafik hakkı kabotaj hakkı olarak ifade edilmektedir.)

Yararlanılan Kaynaklar

www.icao.org, (Erişim tarihi: 11.11.2019); www.shgm.gov.tr, (Erişim tarihi: 11.11.2019).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

www.icao.org, (Erişim tarihi: 11.11.2019); www.shgm.gov.tr, (Erişim tarihi: 11.11.2019).