Tokadı Hayreddin Türbesi

Doğal ve Kültürel Miras Türbe

Hayreddin Tokâdî’nin hayatına dair fazla bilgi bulunmamaktadır, Tokatlı olduğu bilinmekle birlikte doğum tarihi bilinmemektedir. Onun soy ve kökünün büyük tefsircilerinden Fahri Razi’ye kadar uzandığını söyleyenler vardır. Hayreddin Tokâdî, Halvetiyye tarikatının dört temel kolundan Cemâliyye’nin pîri, Çelebi Halîfe olarak tanınan Cemâl-i Halvetî tarafından büyütülmüştür. Tarikat zincirinin 28. Halkasında yer aldığı bilinmektedir. Halvetiyye tarikatı mensubu Hayreddin Tokâdî ve Dervişlerine ait mezarlar beton çerçeve ile çevrilidir. Ayrıca Tokadı Hayreddin’e ait mezar demir kafes içerisindedir. Mezar taşları mermer ve yeni yapımdır. İstanbul’da günümüzde de Sümbül Efendi olarak anılan Pîrdaşı Sünbül Sinan Efendi’nin Koca Mustafa Paşa Dergâhı’na yerleştirilen, Tokadı Hayreddin irşad hizmetini 10 yıla yakın bir sürede dergâhta sürdürmesi burada yetiştirildiğini göstermektedir. Ardından Hayreddin Tokâdî mürşidi çelebi Halife Cemaleddin Hal­veti Hazretleri’nce Bolu’da göreve gönderilmiştir. O dönemde çağın önde gelen âlimlerinden Şeyh Şa’bân-ı Veli Hazretleri’ni geliştirmiş olmasıyla bu derece yüksek makama ulaştığı söylentilerini doğrulamaktadır. Tokâdî Hayreddin Türbesi, Bolu kent merkezinin 13 kilometre batısında Bolu’ya bağlı Elmalık Köyü'nün sınırları içinde Bolu Abant yolu kavşağından dört kilometre mesafede kuzey tarafta, Hayreddin Tokâdî ile anılan bir tepe üzerinde, ormanlık bir alan içinde bulunmaktadır. Bir rivayete göre türbenin etrafında ki asırlık ağaçlar kesilmek istenmiş, kesmek isteyen otoyol çalışanlarının arabaları arıza yapmış, çalışmamış ve rüyalarına girerek ağaçların kesilmesini istemediğini söylemiştir. Bazı bilgilere göre (Hicri: 931- Miladi: 1525), (Hicri: 930 – Miladi: 1524) bazı bilgilere göre (Hicri: 940- Miladi: 1533) fakat Tasavvuf kaynaklarının 1535 yılında vefat ettiği kaydedilmiştir, kabrinde de 1535 yazmaktadır. Hayreddin Tokâdî 1535 yılında burada vefat etmiş ve dergâhın yanına defnedilmiştir. Her yıl temmuz ayının ilk haftasında anma günü düzenlenmektedir. Türbe ziyaret edilir, yemek ikramı ve mevlit yapılır. Tokadı Hayreddin Türbesi Bolu’da inanç ve kültür turizmi merkezlerinden biridir.

Yararlanılan Kaynaklar

Bolu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2021). Tokadi Hayreddin Türbesi. https://bolu.ktb.gov.tr/TR-69974/tokadi-hayreddin-turbesi.html, (Erişim tarihi: 26.03.2021); Evliyalarımız (2021). Hayreddin Tokadi Hazretleri, http://www.evliyalarimiz.com/hayreddin-tokadi-hazretleri, (Erişim tarihi: 26.03.2021); Gürel, N.R. ve Gürel, Z. (2014). Şeyh Şa’ban-1 Veli’nin Hocası Hayreddin-i Tokadi. İçinde; ll. Uluslararası Şeyh Şa’ban-ı Veli Sempozyumu Bildiri Kitabı (ss. 163-173). Kastamonu: Kastamonu Üniversitesi; Hayreddin-i Tokadı (2020). http://tokadihayreddin.com/hakkinda/, (Erişim tarihi: 27.03.2021); İslam Ansiklopedisi (2012). Tokadi Hayreddin, https://islamansiklopedisi.org.tr/tokadi-hayreddin, (Erişim tarihi: 26.03.2021) Maden. Ö. (2014). http://www.bizbolulular.com/kose-yazi.asp?id=2580, (Erişim tarihi: 25.03.2021); Türkiye Kültür Protalı (2013). Tokadi Hayrettin Türbesi, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/bolu/gezilecekyer/tokad-i-hayrettin-turbesi, (Erişim tarihi: 25.03.2021); 360 tr. https://www.360tr.com/hayreddin-i-tokadi-hz-turbesi-panorama-sanal-tur_3e3b4cb3f_tr.html, (Erişim tarihi: 26.03.2021).