Sözmen, Demir

Kişi Turizm İşletmecisi

(1935 - )

Türkiye’de 1972 yılında kurulan Marmara Otelciler Birliği’nin ve 1984 yılında kurulan Türkiye Otelciler Birliği’nin (TUROB) kurucularındandır. Mersin’de ticaretle uğraşan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Demir Sözmen babasının işlerinden dolayı 1938 yılında İstanbul’a taşındı, İlkokulu Ortaköy’deki Galatasaray Lisesi’nde okudu. Daha sonra eğitimine Robert Koleji’nde devam ederek buradan mezun olduktan sonra ticaret hayatını öğrenmek için İngiltere’ye gidip Manchester Collage of Commerce’de eğitim aldı. Almanca öğrenmek amacıyla Almanya’da da bir süre bulunan Sözmen Almanca, İngilizce ve Fransızca olmak üzere üç dil bilmektedir. Evli ve üç çocuğu bulunmaktadır. 1967 yılında İstanbul’un en büyük 11. otelini yaparak turizm sektörüne adım atan Sözmen Ailesi kendi soyadlarını taşıyan otelin açılışını dönemin başbakanı Süleyman Demirel’in ve bakanların katılımı ile gerçekleştirdi. Demir Sözmen otelin açılışını “Açılış adeta büyük bir hadise oldu. Çünkü o zamanlar turizme o kadar da önem verilmiyordu, çok şaşkınım” diyerek anlatmaktadır. Aynı yıl Sözmen Otel İsviçreli bir acenta ile anlaşarak, 1972 yılında ise charter uçuşları yapan şirketlerle ve Türk Hava Yolları ile anlaşarak ülkeye turist getirmeye başladı. Bu yolla Avrupa’ya açılmayı başaran Sözmen Otel diğer acentaların “Bu otel nasıl oluyor da böyle çalışıyor turist falan getiriyor” şeklindeki tepkisi ile 1972 yılında 1618 sayılı Seyahat Acentaları Birliği Kanunu'nun çıkmasına vesile oldu. Demir Sözmen bu durumu “Benim yüzümden seyahat acentaları birliği yasası çıktı” şeklinde ifade etmektedir. Sözmen Otel bu kanun çerçevesinde müracaatını yapıp ilk belgeyi alan acentalardan biri olarak hem acenta hem de otel olarak hizmet vermeye başladı. Demir Sözmen şimdiki TUROB’un temelini oluşturan İstanbul Marmara Otelciler Birliği'nin de kurucuları arasında yer almaktadır. 1972 yılında İstanbul’daki otelcilerin Divan Otel’in Müdürü Haluk Çatırlı’nın önderliğinde toplanarak kurdukları İstanbul Marmara Otelciler Birliği 1984’de TUROB adını aldı. TUROB’un ortaya çıkmasında diğer kurucular gibi Demir Sözmen’in de büyük emekleri oldu. Demir Sözmen ve aynı kurucu üyeler 1984 yılında Turizm Teşvik Kanunu'nun çıkartılmasında da büyük rol oynadılar. Demir Sözmen otelciliği bir hastalık olarak tanımlamaktadır. Sözmen 1990 yılında otelciliği bırakmaya karar verdiğini ancak bir Alanya seyahatinde güzel bir koy görerek Antalya’da otellerin sayısının bu kadar çok olmadığı bir dönemde Atlanta Otel’i yapıp işlettiğini anlatmaktadır. Sözmen halen bu otelde aktif olarak çalışmalarını sürdürmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Demir Sözmen Kimdir? www.turizmguncel.com, (Erişim tarihi: 30. 05. 2019); Demir S. ile 30. 05. 2019 tarihinde yapılar görüşme. (Görüşen D. Dönmez Polat).