Merit Otelcilik

Konaklama Tesisi Otel

(İstanbul, 1988- )

Türkiye’nin ilk turizm holdingi olan NET bünyesinde Merit Turizm ve Yatırım Anonim Şirketi (bundan böyle Merit Otelcilik olarak anılacaktır) olarak kuruldu. Merit Otelcilik’in oldukça ilginç bir kuruluş hikâyesi vardır. Türkiye’nin 1980 Askeri Darbesi sonrasında yeniden demokratik yaşama geçişinin temeli olan 1983 seçimlerinde Turgut Özal'ın genel başkan olduğu Anavatan Partisi tek başına iktidara geldi. Bu gelişme Türk turizminde de dönüm noktası oldu. Özellikle 1980’li yılların ikinci yarısında Türkiye’ye yönelik dış aktif turizm talebinin dramatik artışıyla birlikte Net Holding’in kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Besim Tibuk’un uluslararası bir otel zinciriyle işbirliğine gidilmesi gerektiği hususundaki inancı pekişti. Bu inanca koşut dünyanın en büyük otel zincirlerinden Ramada ile anlaşıldı. Ramada-NET çatısı altında 13. 11. 1985 tarihinde sözleşme bağıtlandı. Ramada ile anlaşıldıktan sonra İstanbul’un Laleli semtinde Tayyare Apartmanları olarak bilinen taşınmaz bloğu otele çevrilerek işletilmeye başlandı.

Aslında otel işletmeciliğin temelinde Besim Tibuk’un Heybeliada’daki Halki Palas ve Laleli’deki Tayyare Apartmanları gibi Türkiye’nin Somut Kültürel Miras ögesi iki önemli sivil mimari örneği yapıları yaşatma isteğinin daha büyük bir rol oynadığı iddia edilmektedir. Nitekim Tibuk’u tanıyanlar bu yaklaşımın aslında gerçeklik payı yüksek bir sav olarak değerlendirmektedirler. Çünkü 1918 yılında çıkan Fatih yangınında evsiz kalanlar için yaptırılan bu konutlar Mimar Kemalettin tarafından İstanbul’da yapılan ilk betonarme apartmanlardır. Her biri dört katlı dört apartmandan oluşan bloklar mülkiyetin Türk Hava Kurumu (THK)’ya geçmesiyle Tayyare Evleri olarak anılmaya başlanmıştır. Tayyare Evleri 1980’lerin başında otele dönüştürülerek işletilmek üzere NET’e teklif edilmiş ancak çok yüksek olacağı hesaplanan yeniden işlevlendirme maliyeti nedeniyle vazgeçilmişti. İlerleyen zaman içerisinde Göksel Denizcilik tarafından kiralanan konutlar anılan firmanın İngiliz ortakla anlaşamaması üzerine ortada kaldı. Ancak Göksel Denizcilik NET Holding’e teklif götürerek “Gelin burayı restore edin ve işletin, biz bir şey istemiyoruz” diyerek maliyetin çok yüksek olacağı uyarılarına rağmen Tibuk’u ikna etti. Başlarda 9 Milyon Dolar olarak düşünülen restorasyon 27 Milyon Dolar gibi rekor bir maliyetle tamamladı ve Tayyare Evleri Laleli Ramada Hotel adı altında 20. 02. 1988 tarihinde dönemin başbakanı merhum Turgut Özal tarafından hizmete açıldı.

Görkemli yapısı ve olağanüstü güzellikteki tasarımıyla çok kısa sürede hem konaklama hem de yeme içme olanaklarıyla İstanbul’un en gözde mekânları arasında giren otel başlı başına bir başarı abidesi oldu. Ancak yapılan 27 Milyon Dolarlık yatırım karşısında Ramada’nın başarımı beklentilerin çok gerisindedir. Bunun üzerine Net Holding Merit Turizm ve Yatırım Anonim Şirketi adıyla anılan şirketi kurdu. Şirketin 2010 faaliyet raporunda “Merit Turizm Yatırım ve İşletme Anonim Şirketi, 07. 10. 1988 tarihinde anonim şirket statüsünde; otel yönetimi ve işletmeciliği konusunda faaliyet göstermek amacıyla kurulmuştur” denilmiştir. NET, 1993 yılında Ramada ile yollarını ayırarak Laleli Ramada’yı Merit Antique adı altında işletmeye başladı. Merit Antique oteli başlarda hiçbir şey istemediği belirten Göksel Denizcilik firmasının bir oyunuyla kontratın bitimine dört yıl kala 23. 05. 2003 tarihinde tahliye edilmek zorunda kaldı ve Merit Otelcilik’in buradaki işletmeciliği son buldu.

NET Holding’in somut kültürel mirasa olan eğilimi Adalar bölgesinin en eski ve görkemli yapılarından olan Halki (Heybeli) Palace’ın 1989 yılında kiralanması sonucunu doğurdu. Bu görkemli yapının 1813 yılında yapıldığı ve 1918 yılına dek dönemin en büyük ticaret okulu kabul edilen Elen Ticaret Mektebi’nin bir parçası olduğu kabul edilmektedir. Ahşap malzemeden dört katlı olarak inşa edilen Halki Palace’ın ilk sahipleri Kozmetos ve Kritikos aileleriydi. Mübadeleden sonra varislerin olmadığı gerekçesiyle 1937 yılında Milli Emlak’a devredilen yapı otel olarak kayyum tarafından işletilmekteydi. Tibuk, çok sevdiği bu binayı kiraladı. Önceleri konut olarak kullanılan bina 29. 10. 1991’de elektirk kontağından çıkan yangınla kül oldu. Bunun üzerine Tibuk binayı aslına uygun olarak 6 Milyon ABD Doları harcayarak yeniden inşa etti. Merit Otelcilik tarafından otel olarak işletilen bina, geçmişte olmadığı düşünülen varislerin ortaya çıkmasıyla 2016 yılında kapatıldı.

Gerek Tayyare Evleri, gerekse de Halki Palace kiralamalarında çok yüksek yatırımlara rağmen bazı talihsizlikler yaşayan Merit Otelcilik özellikle somut kültürel miras ögesi yapıların yeniden işlevlendirilerek yaşatılmasında öncü bir rol üstlendi ve bu konuda önemli bir farkındalık yarattı. İlerleyen yıllarda Kuşadası’nda Merit Sunset adıyla 194 oda, suit ve apartlardan oluşan 300 kişilik kapalı ve 500 kişilik açık restaurantı, 600 kişilik de konferans salonu olan bir tesis kurdu. Merit Otelcilik söz konusu işletmeyi 2016 yılında dek işlettikten sonra Ramada’ya devretti.

Türkiye’de cezalandırıldığını düşünen NET Grubu ve Merit Otelcilik günümüzde yatırımlarının büyük çoğunluğunu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyet’inde konumlandırdı. Şirket Merit Otelcilik Merit International Hotels & Resorts markası altında Gazi Magosa ve Lefkoşa’da birer, Girne’de ise beş adet beş yıldızlı otel işletmektedir. Merit Otelcilik ayrıca Bulgaristan’ın Svelingrad şehrinde de bir adet beş yıldızlı otel işletmesine sahiptir. Toplamda dokuz otel işletmesinde 3.000 yatak kapasitesine sahip olan Merit Otelcilik uluslararası standartlarda çağdaş otelcilik yönetimi anlayışıyla hizmet vermektedir.

Merit Otecilik’e bağlı otel işletmeleri aşağıdaki sıralanmaktadır:

Merit Royal Hotel: 71 Standart Deluxe, 4 Junior Suit, 32 Queen Suit ve 2 Royal Suit, 16 Kral Dairesi toplam 125 oda, SPA & Casino, Girne.

Merit Royal Premium Hotel: 103 Standart Deluxe, 14 Junior Suit, 6 Suit ve 8 Kral Dairesi, toplam 131 oda, SPA & Casino, Girne.

Merit Crystal Cove Hotel: 284 standart oda, 53 suit, 4 Junior süit, 3 Vip Suit, 5 kral dairesi, toplam 349 oda & Casino, Girne.

Merit Park Hotel: 152 standart, 68 deluxe standart, 16 deluxe standart aile, engelliler için 2, 16 Connection, 27 Suit, 2 Deluxe Suit, 2 Kral dairesi, toplam 286 oda & Casino, Girne.

Merit Lefkoşa Hotel: 116 oda, Lefkoşa.

Merit Cyprus Gardens Hotel: 53 bungalow Standart,18 Garden Standart, 9 Bungalow Suit, 4 villa, 1 King Suit, toplam 85 oda & Casino, Gazi Magosa.

Merit Grand Mosta Hotel: 78 standart oda, 1 king suite (2+1), 3 queen suite (1+1) toplam 82 oda, SPA & Casino, Svelingrad-Bulgaristan.

Merit Mara Monte Hotel, (Yapım Aşamasında): 800 yataklı 5 yıldızlı otel, toplam 350 yataklı villalar, 2.000 kişilik kongre merkezi, SPA, Wellness, Fitness, Girne.

Yararlanılan Kaynaklar

Alatlı, I. ve Çizem H. K. (1997). Asabı Bozuk Bir Adamın Portresi. İstanbul: Dem Yayınları; Aydoğdu, A. (2020). Besim Tibuk, Yok(sul)luktan Turizm İmparatorluğuna Giden Yol. İçinde; N. Kozak ve M. Kozak (Editörler), Türk Turizmine Kanat Gerenler II: Konaklama İşletmecileri (ss. 75-94). Ankara: Detay Yayıncılık; Net Holding Faaliyet Raporu (2010); https://www.netholding.com/yatirimci-iliskileri/sunum-ve-finansal-raporlar/faaliyet-raporlari, (Erişim tarihi: 31. 010. 2019); Net Holding Faaliyet Raporu (2018). https://www.netholding.com/yatirimci-iliskileri/sunum-ve-finansal-raporlar/faaliyet-raporlari, (Erişim tarihi: 31. 010. 2019); Vural, F. (2017). Besim Tibuk: Yarını Yaşayan Adam, Birinci Kitap. İstanbul: Net Kitap; Vural, F. (2019). Besim Tibuk: Asabı Bozuk Liberal, Liberal Demokrat parti ve Kıbrıs, İkinci Kitap. İstanbul: Net Kitap..