Kov Kalesi

Doğal ve Kültürel Miras Kale

Gümüşhane’nin kent merkez ilçeye bağlı Esenyurt Köyü sınırları içinde bulunmaktadır. Gümüşhane–Erzincan karayolu güzergahının 21. kilometresinde, Esenyurt Köyü yol ayırımından yedi kilometre stabilize yol izlenerek kaleye ulaşmak mümkündür. Kalenin Roma İmparatorluğu döneminde 1361 yılında III. Alexios tarafından Bayburt’a gelen saldırılara karşı kurulduğu düşünülmektedir. Kov Kalesi’nin 130 metre yükseklikteki bir ana kaya üzerine kurulu olduğu ve en yüksek noktasının 1760 metre olduğu bilinmektedir.

Kov Kalesi’nde surların dışa bakan yönleri yontulan farklı boyutlarda moloz taş malzemeden yapılmıştır. Bu taşların arasında kalın kireçtaşı derz tabakası bulunmaktadır. Kalenin kuzeybatı, kuzeydoğu ve güneydoğu yönlerinde birer kapısı vardır. Kuzeydoğu ve güneydoğudaki her iki kapının yanında da biri yarım yuvarlak diğeri dörtgen olmak üzere ikişer burç bulunmaktadır. Kale surlarının içinde kareye yakın dikdörtgen planlı büyük kule şeklinde bir iç kale ve bu iç kale üstünde de kısmen yıkılan dendanlar bulunmaktadır. İç kale yüzeyi de dış kale yüzeyi gibi sağlam kireç ve kumla işlenmiştir. İç kalenin güneyinde yer alan burçlara düzgün taşlarla işlenen 45 derece eğimli bir merdivenle çıkılmaktadır. Kov Kalesi’nin dış duvarları 1,5 metre kalınlığında, iç mekân bölümleri ise 90 santimetre kalınlığındadır. Duvarların iç kısımlarına ahşap kirişler yerleştirilmiştir. Kalenin tüm parçaları ana kaya ile bütünleştirilmiştir.

Kov Kalesi, farklı medeniyetlere uzun yıllar ev sahipliği yapan bir bölgede bulunan ve dolayısıyla farklı tarihlerde saldırılara maruz kalan bir tarihi kalıntıdır. Bu bağlamda, kalenin bazı kısımlarında zaman içinde yıkıntılar oluşmuştur. Bu yıkıntıları onarmak üzere Kov Kalesi’nde restorasyon çalışmaları 2008 yılı içerisinde Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Gümüşhane Valiliği’nin işbirliği ile gerçekleştirilmiştir. Günümüzde günübirlik turlarla ve bireysel olarak ziyaret edilebilen bir tarihi turistik değer olarak varlığını sürdürmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Çalık, İ., Kaya, F., Akdu, U., Sezerel, H., Aras, G. ve Köstepen, A. (2013). Kov Kalesi. İçinde: İ. Günaydın ve S. Bostan (Editörler), Gümüşhane İli Turizm Potansiyeli (ss.74-75). Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Yayınları; Gümüşhane Üniversitesi Turizm Fakültesi. (2020). Gümüşhane’de Turizm: Gümüşhane Kaleleri, http://turizm.gumushane.edu.tr/tr/sayfa/g%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhanede-turizm/g%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhane-kaleleri/, (Erişim tarihi: 28.02.2020); Gümüşhane Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü. (2020). Kov Kalesi, https://gumushane.csb.gov.tr/kaleler-i-3001, (Erişim tarihi: 28.02.2020); Gümüşhane Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2016). Gümüşhane Kültür Envanteri 2016. Gümüşhane: Gümüşhane Valiliği; Türkiye Kültür Portalı. (2020). Kov Kalesi–Gümüşhane, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/gumushane/gezilecekyer/kov-esenyurt-koyu-kalesi, (Erişim tarihi: 28.02.2020).