-
2025
Sivas’ın en eski ilçelerinden biri olan Kangal, sahip olduğu kültürel, tarihi ve folklorik özellikleri ile dikkat çekmektedir. Sivas’a 86 kilometre uzaklıkta olan ilçe, kuzeybatıda Ulaş, kuzeyde Zara, doğuda Divriği, güneyde Gürün, batıda Altınyayla, güneydoğuda Malatya’nın Hekimhan ve Kuluncak, güneybatıda Kayseri’nin Pınarbaşı ilçeleri ile çevrelenmiştir. 3792 kilometrekare yüz ölçümüne ve 1540 metre rakıma sahip olan ilçenin kuzeyinde yer alan Yılanlı ve Tecer Dağları, güneyindeki Ali Dağı, doğusundaki Bozbel Dağları ile batısındaki Doymuş Dağı önemli dağlık alanları arasında yer almaktadır. Yüksek bir plato sahasının eteklerinde kurulan ilçenin en önemli akarsuyu Kangal Tohması’dır.
İlçede yazların çok kısa ve serin, kışların ise uzun ve sert geçtiği karasal iklim görülmektedir. İlçede yıllık ortalama sıcaklık 6,6°C ve yıllık ortalama toplam yağış miktarı ise yaklaşık 411,3 mm’dir. Kangal ilçesinde bitki örtüsünü vadi tabanlarında yer alan çayırlar ile yüksek sahalardaki düzlüklerde bulunan step türleri oluşturmaktadır. Ayrıca ilçede ardıç, sarıçam ve meşe türlerinin oluşturduğu orman ve fundalık alanlarda bulunmaktadır. Kangal’da kahverengi topraklar geniş yer kaplamaktadır.
Kangal İlçesi eski yerleşimlerden biri olup, yerleşme tarihi MÖ 3000-MÖ 2000 yıllarına gitmektedir. İlçenin ismi ile ilgili farklı görüşler bulunmakta, Kangar Türk boylarından ismini aldığı, kan davalı iki aşiretin davalarına son vermesiyle Kan-Gal şeklinde bir isim oluştuğu belirtilmektedir. Asur, Hitit, Roma, Selçuklu, Eratna ve 1413 yılında ise Osmanlı Devletine tabi olan ilçe 1884 yılında nahiye 1912 yılında tekrar ilçe statüsü kazanmıştır. Kangal’da sekiz mahalle ve 112 köy bulunmaktadır.
İlçenin 2024 yılı verilerine göre nüfusu 20.176 kişidir. İlçede kilometrekareye düşen kişi sayısı beş, 2023 yılı itibariyle ilçedeki okuma yazma oranı ise yüzde 95,15’tir. Eğitim öğretimde fiziki kapasite içinde; 13 tane ilkokul, 11 tane ortaokulu, bir tane anaokulu, bir tane mesleki teknik anadolu lisesi, bir tane anadolu imam hatip lisesi, dört tane anadolu lisesi bulunmaktadır. İlçede 3051 öğrenci ve 303 öğretmen bulunmaktadır.
Kangal ilçesinde ekonomik faaliyetler içerisinde ilçede yaşayan insanların çoğunluğu tarım ve hayvancılık ile uğraşmaktadır. Özellikle kökeni Kangal’a ait olan Akkaraman koyun cinsi yaygın olarak yetiştirilmektedir. İlçede, Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 3’ünü karşılayan termik santral ve kömür işletmeleri bulunmaktadır. Ayrıca ‘Kangal Köpeği’ dünya çapında ün yapmış bir Türk çoban köpeğidir ve ilçede birkaç adet ‘Kangal Köpeği yetiştirme çiftliği’ bulunmaktadır. Kömür, demir ve krom Kangal’da bulunan önemli madenlerdir.
İlçe, Sivas-Malatya kara ve demir yolu üzerinde kurulduğu için ulaşım açısından elverişli bir konuma sahiptir. Kangal ilçesi tarihi Halep yolunun üzerindedir. Bu tarihi yol günümüzde Sivas-Kangal Malatya karayolu güzergâhını oluşturmaktadır. Sivas-Malatya; Sivas-Erzurum demiryolu hatları Çetinkaya hattından iki ayrı hat olmak üzere Kangal ilçesinden geçmektedir.
İlçe sahip olduğu Balıklı Kaplıca ile önemli bir sağlık ve termal turizm merkezidir. Özellikle bu kaplıca önemli bir balneoterapi merkezidir. İlçe merkezinde bulunan Kangal Merkez Cami ve Alacahan Kervansarayı Kangal’daki en önemli tarihi mekânlarıdır. Ayrıca Alacahan kasabasındaki Alacahan Camisi de barok ve rokoko tarzı süslemeleri ve duvar resimleri ile dikkat çekmektedir. İlçenin Tekke köyünde yer alan Samut Baba türbesi önemli ziyaret yerlerindendir. Ayrıca Kangal ilçesi sahip olduğu Aşık Ruhsatî ve Mamaş ekolü (âşıklık geleneğini içerisinde yer alan ekoller) ile kültürel zenginlik ve çeşitliliğe sahip bir ilçe olarak varlığını sürdürmektedir. Kangal ilçesinde mantar kayalar ve mağaralar gibi doğal miras unsurları yer almakta jeoturizm açısından bir potansiyel oluşturmaktadır. İlçede konaklama açısından öğretmenevinin yanı sıra basit konaklama belgeli dört adet otel ve basit konaklama belgeli bir adet pansiyon bulunmaktadır. Kangal ilçesine kent merkezinden kalkan Sivas-Kangal servisleriyle de ulaşım imkânı bulunmaktadır.
Referanslar
Sunkar, M. (2006). Kangal havzasının (Sivas) jeomorfolojisi. [Yayınlanmamış doktora tezi]. elazığ: Fırat Üniversitesi; Topçu, S. M. (2019). Sivas Kangal Alacahan camisi duvar resimleri. İçinde; H. Yekbaş ve A. Yüksel (Editörler.). Her yönüyle Sivas Kongresinin 100. yılında Sivas uluslararası sempozyumu, (ss. 323-339). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Rektörlük Matbaası; Ulusoy, H., Tosun, N. ve Akkum, B. (2018). Kangal Balıklı Kaplıca’ya yurt dışından gelen sağlık medikal turistlerin profili: Üç yıllık izlem çalışması, Researcher, 6(4): 144-152; Kangal İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü. (2025). İstatistiki veriler (Okul- kurum-öğrenci-öğretmen sayıları). https://kangal.meb.gov.tr, (Erişim tarihi: 07.04.2025); Sivas İl Kültür Turizm Müdürlüğü. (2025). İl geneli konaklama tesisleri. https://sivas.ktb.gov.tr/Eklenti/125070,sivas-geneli-konaklama-tesisleri-pdfpdf.pdf?0, (Erişim tarihi: 09.05.2025); TÜİK. (2025). İstatistiki veriler (Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları-Örgün eğitim istatistikleri), https://data.tuik.gov.tr, (Erişim tarihi: 07.04.2025).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Doymuş, E. (1999). Her yönüyle Kangal. Dilek Matbacılık. Sivas; Çoşkun, H. (2019). Sivas’ın kangal ilçesinin sosyal ve kültürel yapısı. İçinde; H. Yekbaş ve A. Yüksel (Editörler). Her yönüyle Sivas Kongresinin 100. yılında Sivas uluslararası sempozyumu (ss. 215-237). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Rektörlük Matbaası.