Eserin orijinal baskısı Le Nouveau Divan Turc: Contes de la Turquie D’aujourd’hui adı ile 1943 yılında Paris’te yayımlandı. 2000 yılında Şensüer Kaya tarafından İstanbul’da Gezerken adı ile Türkçe tercümesi yapılarak, Ütopya Kitabevi Yayınları tarafından basıldı.

J. M. Mordhorst hakkında oldukça kısıtlı bilgi bulunmaktadır. Kitabın editör notlarında yer alan bilgiye göre, yazar Kuzey Avrupalı’dır. Bu bilgiyi destekler nitelikte, Mordhorst da kitabın bir bölümünde çocukluğunun Danimarka’da geçtiğinden bahsetmektedir. Bununla birlikte eseri Fransızca kaleme alması dikkat çekicidir. Yazar, gerçekçi anlatımlarıyla ve betimlemeleriyle 1940’ların Türkiye’sini bir fotoğraf karesi gibi zihnimizde canlandırır. Eserde yer alan illüstrasyonlar, Fransız illüstratör Pierre Rousseau tarafından yapıldı.

Mordhorst’un yazıları bazen İstanbul’un çarşıları, hamamları, Türk evleri, otelleri gibi mimari ve kültürel konular bazen ise çarşaflı ve modern kadınlar, çocuklar, sokaktaki satıcılar, balıkçılar gibi gündelik yaşamdan konular içeriyor. Yazarın detaylı şekilde anlattığı konulardan biri de Türk yemekleridir. Kuru fasulyeden yalancı dolmaya, yoğurtlu kebaptan işkembe çorbasına kadar Türk yemeklerinin saymakla bitmediğini söyler. Mordhorst yazılarının bir bölümünde şair Faruk Nafiz’den bahseder. Şairi ziyarete gidecekken onu Nafiz’le tanıştıracak kişinin vefat ettiğini anlatır. Mordhorst’un Faruk Nafiz’le tanışıp tanışmadığı bilinmez. Ancak ona bir hayranlık beslediğini anlamaktayız. Öyle ki yazar eserinde, şairin Çoban Çeşmesi şiirinin ilk kıtasına da yer verir. Mordhorst, İstanbul dışında Bursa, Trabzon gibi Anadolu kentlerine dair gözlemlerini de aktarmıştır. Ancak, bunlar çok sınırlı bilgiler olup, kitabın geneli İstanbul hakkındadır.

Kitapta yazarın detaylı bilgiler sunduğu bir başka konu, Türk otelleridir. İstanbul’u ziyaretinde, dönemin rağbet gören bölgesi olan Beyoğlu yerine, Galata Köprüsü’nün öteki yakasındaki bir otelde kaldığını söyler. Burada kalmadan önce, Sirkeci semtinde bir Türk oteline gittiğinden bahseder. Bu bölgede fiyatı uygun hanlar ve küçük burjuvalar için Güney Avrupa’dakilerin benzeri otellerin var olduğunu aktarmaktadır. Mordhorst; “Bir Türk otelinin her odasında bir giysi fırçası ve bir çift deri terlik bulunması adetten. Lavabo ortak, odanın dışında. Tuvalette özel temizlik için kağıt yerine su dolu bir testi bulunuyor. Türk otellerinin diğer otellere göre bir avantajı var: Misafirin giysileri bedavaya yıkanıyor. Her otelin küçüğünün bile bir çamaşırcısı var…” cümleleriyle Türk otellerinin olanaklarından detaylı bir şekilde bahsetmektedir.

Batılı bir gözle kaleme alınan bu eser, okuyucuya siyasi ve politik kaygılardan uzak, Türkiye’nin gündelik hayatına dair bir resim sunmaktadır. 1940’lı yılların İstanbul’unu sosyal, kültürel ve mimari gibi pek çok yönden ele alan bu gezi kitabı, aynı zamanda tarihi bir belge niteliğindedir. Eser; tarih, sanat tarihi, turizm gibi alanlarda yapılacak akademik çalışmalara katkı sağlayacak bir öneme sahiptir.