ISO 18513:2003, Turizm Hizmetleri- Oteller ve Diğer Turizm Konaklama Çeşitleri- Terminoloji – Standardı

Konaklama Tesisi

Kısaca terminoloji standardı olarak anılan bu standart, Avrupa Birliği Standardizasyon Örgütü, 329 Turizm Hizmetleri Teknik Komitesi’nce (TC 329 Tourism Services) 2003 yılında hazırlandı. Bir Avrupa standardı olan terminoloji standardı, turizm endüstrisinde ortak biçimde kullanılan bir dizi terimin tanımlamalarını içermekte ve ISO 18513:2003, Turizm Hizmetleri - Oteller ve Diğer Turizm Konaklama Çeşitleri-Terminoloji standardı olarak adlandırılmaktadır.

Terminoloji standardı, konaklama alanındaki tek uluslararası standarttır. Standart ile tüketicilere turizm hizmeti seçimlerinde bilgilendirme yoluyla yardımcı olunması hedeflenmektedir. Böylece tüketicilerin o hizmetten beklentilerinin karşılanması ve buna bağlı olarak da doyumlarının artırılması olasılığının gerçeğe dönüştürülmesi amaçlanmaktadır. Bu beklentilerin yanı sıra, turizm endüstrisinin daha iyi bilgilendirilmiş tüketicilerden yararlanması da umulmaktadır. Öte taraftan terminoloji standardının, turizm ve seyahat ile ilintili geliştirilmekte olan standartlar içinde yararlı olması hedeflenen bir diğer amaçtır.

Standart:

- Kapsam,

- Konaklama,

- Hizmetler,

- Konuklar için donanımlar olmak üzere dört ana bölümden oluşmaktadır.

1. Kapsam: Kapsam bölümünde turizm endüstrisinde çeşitli turizm konaklama ve konaklama ile ilişkilendirilen diğer hizmet terimleri tanımlamaktadır.

2. Konaklama: Konaklama başlığı altında 2.6.3’e dek biz dizi alt başlık yer almaktadır. Alt başlıklarda temel yönleriyle konaklama hizmetinin tanımı, konaklama derecelendirme ve sınıflandırma sistem tanımları yer almaktadır. Bu tanımlara ek olarak konaklama tiplerine bu bölümde yer verilmiştir.

Tanımlar, turizm ile ilgili tüm bireyler için olduğu kadar, bu alan dışından tüm insanlar için oldukça yalın tutulmuştur denilebilir. Örneğin otel için yapılan tanımlama kabul yeri olan, konaklama ve çok zaman yemek ve ek hizmetlerinde sunulduğu tesis biçimindedir.

Oda tipleri bu bölümde 2.3 başlığı altında yer almaktadır. Tanımlamalar; tek kişilik oda, çift kişilik oda vb. biçimde yapılmaktadır.

Oda tipleri kısmında yer verilen suit tanımlamasının, turizm hizmet sağlayıcıları ve tüketiciler için en yararlı tanımlama olduğu ifade edilebilir. Terminoloji standardının 2.3.8. alt başlığında suit oda; bağımsız oturma bölümü olan ve yatak odasına geçiş olanağı olan konaklama ünitesi biçiminde tanımlanmaktadır. Bu tanımlamanın suit odanın, studio oda ile karıştırılmasını önleyerek tüm taraflarca tek örnek anlaşılmasında somut bir yarar sağlayacağına inanılmaktadır. Zira suit oda, çok zaman terminoloji standardı 2.3.10 alt başlığında; içerisinde küçük bir mutfakçığı olan oda biçiminde tanımlanarak studio odadan farklı olduğu nesnel bir biçimde ortaya konmaktadır.

İkinci bölümün konaklama işletmeleri için en çok yararı sağlaması beklenilen yanı belki de pansiyon durumlarının tanımlandığı 2.4. alt başlığıdır. Bu alt başlıkta, Türkiye’de olduğu kadar birçok varış ülkesinde sorun olan her şey dâhil konaklama hizmetine bir açıklık getirilmesi beklenmiştir. Ancak terminoloji standardının içeriğinde bu sorunun çözümüne yönelik somut bir tanımlama yer almamaktadır. Nitekim 2.4.5. all inclusive (her şey dâhil) için yapılan tanım; konaklama ile birlikte tanımlanmış yiyecek ve içecek hizmetlerinin yanı sıra tanımlanmış diğer olanakların fiyat içerisinde yer aldığı tarife biçimindedir. Bu tanım günümüzde ultra; maximus; mega herşey dahil gibi isimlerle ifade edilmeye çalışılan konaklama biçimine tam bir yanıt vermemektedir.

İkinci bölüm 2.5. alt başlığı altında ayrıca yatak tipleri, 2.6.’da ise sanitasyon donanımı ve olanakları da yer almaktadır.

3. Hizmetler: Terminoloji standardının 3. başlığı altında yiyecek ve içecek ile ilişkilendirilen catering hizmetlerine yer verilmektedir. Continental kahvaltı, açık büfe kahvaltının yanı sıra tam (full) kahvaltı tanımlarına yer verilmektedir. Anılan tanımlamaların tüm taraflarca bilinen içerikte olduğu ifade edilebilir.

4. Konuklar için olanaklar: Bu başlık altında kültür ve boş zaman için sunulan ürün ve hizmet tanımlarına yer verilmektedir. Bu tanımlar arasında ilginç olanlar; okuma odası, kütüphane, spa, kreş, jakuzi, solaryum ve mutfakçık tanımlarıdır.

Standart ile elde edilmesi umulan somut yarar turizm hizmetleri, oteller ve diğer konaklama işletmeleri ile ilintili tüm tanımlama ve hizmetlerin tüm taraflarca tek örnek olacak biçimde anlaşılması ve olası yanlış anlamaları ortadan kaldırmasıdır. Ancak, bu yararın elde edilmesi için terminoloji standardının konaklama pazarlama yöneticileri ve seyahat örgütleri tarafından iyi bilinmesi gerekmektedir. Bunun yanısıra, çeşitli iletişim araçları ile nihai tüketicinin terminoloji standardı ile düzenlenen tanımlamaları ve hizmetleri öğrenmesinin de sağlanması gerekmektedir. Bu hesapça, terminoloji standardının turizm işletmeleri için yönetsel ve örgütsel açıdan önemli bir açılım getirmediği ifade edilebilir.

Yararlanılan Kaynaklar

Aydoğdu, A. (2011, Ağustos). TS EN ISO 18513:2003 Turizm Hizmetleri, Oteller ve Diğer Turizm Konaklama Çeşitleri- Terminoloji- Standardı. Standart Ekonomik ve Teknik Dergi, 50 (591): 54-59; Aydoğdu, A. (2017). Uluslararası Konaklama İşletmeciliğinde Sınıflama-Standardizasyon Çabaları ve ISO 18513: 2003 Terminoloji Standardı, Journal of Social and Humanities Sciences Research, 4(3): 281-294; Graz, J. C., Hartmann, E., Heires, M., Niang, N., & Sutlian, A. (2007). The Emerging power of services standards in the global political economy. ECPR Standing Group on International Relations 6th Pan-European Conference on International Relations, Turin, 12-5 September, 1-20; Kurgun, O. A. (1999). TS-EN-ISO 9000 Kalite Güvence Standartlarının Büyük Ölçekli Otel İşletmelerinde Uygulanması, (Yayımlanmamış doktora tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; TSE. (2004, Nisan). TS EN ISO 18513:2003 Turizm Hizmetleri- Oteller ve Diğer Konaklama Çeşitleri Terminoloji- Standardı, Ankara.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Aydoğdu, A. (2011, Ağustos). TS EN ISO 18513:2003 Turizm Hizmetleri, Oteller ve Diğer Turizm Konaklama Çeşitleri- Terminoloji- Standardı. Standart Ekonomik ve Teknik Dergi, 50 (591): 54-59.