-
2025
Edirne iline bağlı bir ilçe olan İpsala, Trakya’da, Yunanistan sınırında yer almaktadır. Yüzölçümü 753 kilometrekare olup, kuzeybatıda Meriç, kuzeydoğuda Uzunköprü, doğuda ve güneyde Keşan, güneybatıda ise Enez ilçeleri ile çevrilidir. Batısında Yunanistan bulunmaktadır. İlçenin denizden yüksekliği 36 metredir. İlçenin adı, “arı yeri” anlamına gelen “Kypsela” kelimesinden türemiştir.
İpsala ilçesi, il merkezi Edirne’ye 108 kilometre uzaklıktadır. İlçeye Keşan ve tali yol kullanılarak İbriktepe köyü yolu üzerinden ulaşılır. Tüm komşu ilçeler ile İpsala'ya bağlı belde ve köyleriyle kara yolu bağlantısı mevcuttur. İlçe, Türkiye-Yunanistan karayolu üzerinde, İpsala Sınır Kapısı’na 6 km mesafede stratejik bir konuma sahiptir. İpsala Sınır Kapısı Yunanistan hudut sınırında, Yunanistan’ın Kipi gümrüğü karşısında bulunmaktadır.
Bölgedeki arkeolojik buluntular, özellikle Ortataş Tepe (Asar Tepe) gibi yerleşim alanlarında, MÖ 6. bin yıla kadar uzanan bir tarihi kültürel gelişim sürecine işaret etmektedir. Ortataş Tepe, Trakya'nın en eski dini anıtlarından ve kült alanlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Eski bir Trak kenti ve Odris Krallığının da başkenti olan İpsala, 1361 yılında Osmanlı egemenliğine girmiş, ardından Balkan Savaşı ve Mondros Mütarekesi sonrası işgallere maruz kalmıştır. Milli Mücadele'nin ardından 20 Kasım 1922’de yeniden Türk idaresine geçmiştir.
İdari olarak ilçeye bağlı iki belde ve 19 köy bulunmaktadır. 2024 yılı istatistiklerine göre, İpsala’nın toplam nüfusu 25.645'tir (12.453 kadın, 13.192 erkek), ilçe merkez nüfusu ise 8.518’dir (4.160 kadın, 4.358 erkek). İlçe genelindeki okuryazarlık oranı yüzde 97 olarak kaydedilmiştir. İlçede eğitim amaçlı 31 okul ve kurum bulunmaktadır. Derslik sayısı 197’dir. Bunların yanı sıra ilçede meslek yüksekokulu da hizmet vermektedir. İlçe genelinde dördü kamu yararına olmak üzere toplam 10 adet sivil toplum kuruluşu mevcuttur.
İpsala ekonomisinin temeli tarıma dayanmaktadır ve bölge, Türkiye’nin en önemli çeltik (kabuğu ayıklanmamış pirinç) üretim alanlarından biri olan İpsala Ovası’na ev sahipliği yapmaktadır. Çeltik üretimi, özellikle Yunanistan sınırından Enez’e kadar olan bölgede yoğunlaşmıştır. Bu durum, çeltik tarımına dayalı bir sanayinin gelişmesine de yol açmıştır. Tarımsal üretimin diğer önemli bileşenleri arasında ayçiçeği, buğday, şeker pancarı, domates, fasulye, susam, mısır ve arpa yer almaktadır. İlçeye bağlı Karaağaç köyünde son yıllarda ceviz üretimi de yaygınlaşmıştır. İpsala Su Ürünleri Üretim İstasyonu da ülkemizin diğer göl ve göletlerine bırakılmak üzere sazan balığı yavrusu yetiştirmektedir.
İlçenin kültürel mirası, Alaca Mustafa Paşa Camii, Saraçilyas Mahallesi’ndeki Osmanlı dönemi hamamı (müze olarak kullanılmaktadır), Hüsrev Kethüda Kervansarayı kalıntıları, Ortataş Tepe Kült Alanı ve Osmanlı dönemine ait su kemeri gibi taşınmaz kültür varlıklarından oluşmaktadır. Ayrıca, Yeni Karpuzlu ve Aliçopehlivan köylerindeki camiler de önemli eserlerdir. Doğal güzellikler açısından ise, İpsala’ya 22 kilometre uzaklıkta bulunan ve Trakya’nın önemli kuş cennetlerinden biri olan “Gala Gölü Milli Parkı” dikkat çekmektedir.
Konaklama imkanları, bir tanesi üç yıldızlı olmak üzere üç otel ve bir kamu misafirhanesinden ibarettir. İpsala’nın hemen girişinde yer alan dört adet aile süiti, 24 adet çift kişilik oda ve yedi adet üç tek kişilik yataklı odadan oluşan üç yıldızlı İpsala Park Otel’in, 100 kişi kapasiteli restoranı da mevcuttur. Ayrıca, altı adet çift kişilik, üç adet de aile odası bulunan Şenkol Otel ile Esetçe beldesinde bulunan 12 adet çift kişilik odaya sahip olan Road Otel, Türkiye-Yunanistan kara yolu üzerinde yol üstü konaklama yapmak isteyenlere hizmet vermektedir. Yoğunluğun arttığı yaz aylarında Yunanistan’a seyahat edenler ve ilçeye gelenler için başka bir konaklama seçeneği de İpsala’nın hemen girişinde uluslararası kara yolu üzerinde bulunan kamu misafirhanesidir. Bu misafirhane 16 çift kişilik oda, iki süit ve bir adet özel gereksinimli bireyler için oluşturulan odaya sahiptir, toplam yatak sayısı ise 49’dur. Çoğunlukla esnaf lokantalarının bulunduğu ilçe merkezinde, et ve balık (yayın ve yılan balığı) seçenekleri sunan işletmeler de bulunmaktadır. Türkiye-Yunanistan kara yolu üzerinde bulunan yeme-içme işletmeleri de bu yolu kullananlar için yıl boyunca açıktır.
Balkan göçmenlerinin yoğun olarak yaşadığı ilçe genelinde Balkan yemek kültürünün izlerini görmek mümkündür. Yöresel mutfakta tarhana çorbası, tarhana bulamacı, el açması börekler, köfte ve sakatat gibi et yemekleri öne çıkmaktadır. Ayrıca, yayın ve yılan balığı da bölgede yaygın olarak tüketilmektedir.
Her yıl eylül ayında düzenlenmekte olan “İpsala Çeltik Festivali ve Tarım Fuarı” ile Aliçopehlivan köyünde gerçekleştirilen “Kel Aliço Pehlivanı Anma ve Yağlı Güreşleri Festivali”, ilçe mesire alanında her yıl haziran ayında yapılan “İpsala Dallığı” ve her yıl 23 Nisan’da gerçekleştirilen “Uçurtma Şenliği” etkinlikleri, ilçenin sosyal ve kültürel yaşamına katkıda bulunmaktadır.
Referanslar
Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2025). İpsala İlçesi, https://edirne.ktb.gov.tr/TR-76446/ipsala-ilcesi.html, (Erişim tarihi: 07.08.2025); İpsala Belediyesi (2025). İpsala, https://www.ipsala.bel.tr/index. html, (Erişim tarihi: 04.08.2025); İpsala Kaymakamlığı (2025). İlçemiz, http://ipsala.gov.tr/ilcemiz, (Erişim tarihi: 07.08.2025); Keşan Ticaret ve Sanayi Odası (2025). İpsala, https://www.kesantso.org.tr/ icerik/ipsala, (Erişim tarihi: 01.08.2025); Kayıcı, H. (2017). Arşiv Belgeleri ve Sâlnâmelere Göre İpsala. Edirne: Ceren Yayıncılık; Kayıcı, H. ve Ünsal, E. (Ed.). (2020). Her Yönüyle İpsala C. 1. Edirne: Trakya Üniversitesi.
HALUK KAYICI
17/09/2025
Hocam merhaba, şu cümlede yazım hatası olmuş: "Ayrıca, yayın ve yayın balığı da bölgede yaygın olarak tüketilmektedir." Doğrusu şu şekilde: "Ayrıca, yayın ve yılan balığı da bölgede yaygın olarak tüketilmektedir."