Eynesil Kalesi

Doğal ve Kültürel Miras Kale

Giresun ilinin Eynesil ilçesinde bulunan ve tahmini tarihi MÖ II. yüzyıla dayanan kale, Korolla Kalesi olarak da bilinmektedir. Yunan dilinde Korolla, kırmızı mercan taşı olarak ifade edilmekte ve kale çevresindeki taşların durumuna bakılarak bu ismin kaleye verildiği düşünülmektedir. Kalenin Romalılardan kaldığı rivayet edilmekle birlikte kim tarafından yapıldığına ilişkin tam bir tarihi kaynağa ulaşılamamıştır. Tarihi kayıtlara bakıldığında 1486 tarihinde 357 kişinin kalede yaşadığı ve bu insanların 324’ünün Hristiyan, 33’ünün ise Müslüman olduğu belirtilmektedir. Bu rakamların o tarihte tutulan vergi kayıtlarından elde edildiği ve toplam nüfusu belirtmediği bilinmektedir. 1515 yılındaki vergi kayıtlarında 781 kişinin kalede yaşadığı ve bunların 702’sinin Hristiyan, 79’nun Müslüman olduğu ifade edilmektedir. 1583 yılları sonundaki vergi kayıtlarında ise Hristiyan nüfusun 800 civarlarında ve Müslüman nüfusun ise 550 olduğu belirtilmektedir. Müslüman nüfusun azlığının nedeninin Türk boylarının tarım ve hayvancılık ile hayatlarını devam ettirmeleri nedeni ile kıyı kesimlerinde değil daha yüksek kesimlerde yaşamayı tercih etmelerinden dolayı olduğu ifade edilmektedir. 1682 yılında Eynesil Kalesi’nde 51 Osmanlı askerinin olduğu ve kaleyi koruduğu bilinmektedir.

Kale, Eynesil ilçe merkezinin yaklaşık iki kilometre doğusunda Karaburun adı verilen mevkide, deniz ile karayolu arasında bulunmaktadır. Kale, tam ortasında bulunan duvar ile kuzey ve güney olmak üzere kale ikiye bölünmektedir. Duvarın tam ortasında kalenin deniz tarafında kalan bölümüne geçiş yapmayı sağlayan yaklaşık iki metrelik bir açıklık bulunmaktadır. Bazı bölümlerde gri ve siyah taşlardan yapılma alanlar vardır. Kale, küçük bir yarımadanın üstüne kuruludur. İç kale duvarları yıkıktır ve kalenin altında mağaralar vardır. Kalenin köşelerinde kesme taşlar kullanılmıştır. Kalenin yığma yapım sistemi kullanılarak yapıldığı belirtilmektedir. Eski kayıtlarda kale içinde sarnıç ve kilise olduğu yazılıdır. Kilisenin kalenin ortasındaki açık alanın doğusundaki kayalıklarda olduğu belirtilmektedir. Ancak günümüzde kilise ve sarnıç ile alakalı en ufak bir iz yoktur. Kalenin iç surlarının yıkık olması ve dış surlarındaki hasarlar nedeni ile 2001 yılında tamamlanan restorasyon çalışmaları ile tam olarak olmasa da kısmen restore edilmiştir. Günümüzde kalenin dış surları ayaktadır, ancak iç kısımdaki eserler ve surlar yıkılmıştır. Eynesil 1994 yılında sit alanı ilan edildi ve koruma altına alınmıştır.

Yararlanılan Kaynaklar

Bekdemir, Ü. ve Sezer, İ. (2016). Giresun İlinin Turizm Potansiyeli. Ankara: Nobel Bilimsel Eserler; İltar, G. (2014). Giresun Kültür Envanteri. Giresun: Giresun Valiliği Kültür Yayınları; Karadeniz Kültür Envanteri. (2019). Eynesil Kalesi, https://karadeniz.gov.tr/eynesil-kalesi/, (Erişim tarihi: 26.11.2019); Kaya, M. (2017). Eynesil: Tarihçesi ve Ad Menşei, Tarih ve Gelecek Dergisi, 3(1): 193-211.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Giresun İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2019). Eynesil Kalesi, https://giresun.ktb.gov.tr/TR-211329/eynesil-kalesi.html, (Erişim tarihi: 26.11.2019).