Erzurum Oteli (Abdullah Oteli)

Konaklama Tesisi Otel

(Ankara, 1930’lar - 1980)

Abdullah Oteli’nin inşa tarihine yönelik günümüze ulaşan bir belge bulunmamaktadır. Otelin, 1916-1917 yıllarında Macar mimarlar tarafından yapıldığı ve otel olarak 1930’lu yıllarda faaliyete geçtiği bilinmektedir. Otel, Ankara’nın Ulus semtinde, hal binasının yanında bulunan Avrupa Oteli ile bitişik olarak inşa edilen, belediye belgeli birinci sınıf bir oteldir. Otelin ilk kurulduğu yıllarda konut olarak kullanıldığı varsayılmaktadır. 1923 yılında Ankara’nın başkent olması ile birlikte konaklama sektörüne olan ihtiyaç giderek artınca konut 1930’lu yıllarda otele dönüştürüldü. 1963 yılında işletmenin Kavaz Aydın’a geçmesiyle beraber, ismi Erzurum Oteli olarak değiştirildi. Uzun yıllar Ankara’da konaklama ihtiyacına karşılık veren tesis, günümüzde otel işlevini yitirdi. Abdullah Oteli, zemin üzerine dört katlı olarak inşa edilen, sokak üzerinde kurulmuş asimetrik bir yapıdır. Zemin katında yer alan dükkânlar, otelden bağımsız konumdadır. Otelin giriş bölümüne; dükkânların arasından geçip, bir kat yukarı çıktıktan sonra ulaşılabilmekteydi. Otelin cephesi, yapıldığı döneme ait mimari yapıyı ve süsleme anlayışını temsil etmektedir. Otel, Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi’nin sivil mimari örnekleri arasında bulunmaktadır. Kübist yapısı ve süsleme anlayışı, Macar ekolünü anımsatmaktadır. Neo-Klasik tarzda inşa edilmiş ve üçlü yatay katlara bölünmüştür. Ankara’nın ilk Batı tarzı oteli olarak da anılmaktadır. Bina çatısının, ön cepheden anlaşılmamakla birlikte, yan cepheden kırma kiremit çatıya sahip olduğu görülmektedir. Otel odaları, binanın ikinci katından itibaren başlamakta ve koridor üzerine tek sıra halinde yerleştirilen yedişer odadan meydana gelmekteydi. Toplamda 21 oda kapasitesine sahip olan otelde; odalar standart olmamakla birlikte, her odada sadece yatak, dolap ve sehpa bulunmaktaydı. İkinci, üçüncü ve dördüncü katlara ait balkonlar dikdörtgen biçimli ve demir parmaklıkları bulunan korkuluğa sahipti. Otel odalarında banyo ve tuvalet bulunmamakta; bu ihtiyaçlar her bir koridorda yer alan ortak alanlardan karşılanmaktaydı. Katlarda bulunan her koridorda ve büyük odalarda; kömürlü sobalar ile ısınma ihtiyacı karşılanmaktaydı. Otel, sadece geceleme ihtiyacını karşılamaya yönelik ve genellikle gelir düzeyi düşük müşterileri ağırlamaktaydı. Son dönemlerde, Ulus’ta yer alan tarihi doku ve binalarda, restorasyon ve cephe yenileme uygulamaları gelişim gösterince; mülkiyeti Ankara Büyükşehir Belediyesi’ne ait olan Erzurum Oteli’nin de koruma-onarım projeleri hazırlandı ve artık konaklama hizmeti sunmayan bina, 1980 yılında eski eser olarak tescil edilerek restore edildi.

Yararlanılan Kaynaklar

Balım, P. (2005). Ankara’daki Otellerin Gelişimi ve Değişimi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü; Çügen, H. F., Yılmaz, M. E., ve Tanrıveren, F. M. (2013). Ankara’da Birinci Ulusal Mimarlık Döneminden Bir Örnek: Erzurum Oteli, Journal of Ankara Studies, 1 (1): 130-142.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Çügen, H. F., Yılmaz, M. E., ve Tanrıveren, F. M. (2013). Ankara’da Birinci Ulusal Mimarlık Döneminden Bir Örnek: Erzurum Oteli, Journal of Ankara Studies, 1 (1): 130-142.