Edirne Karaağaç

Sit Alanı Tarihsel Sit Alanı

Geçmişte Maraş ve Eski Maraş olarak bilinen mahalle XVI. yüzyılda Karaağaç adını aldı. Karaağaç Mahallesi, Edirne’nin güneybatısında, Meriç Nehri’nin batı yakasında yer alıyor. Karaağaç Mahallesi sınırları; kuzeyde Meriç Nehri, güneyde Sinekli Sınır Karakolu, batıda Yunanistan sınır kapısı olan Pazarkule’ye kadar uzanıyor. Geçmişinin antik dönemlere kadar uzandığı bilinen mahallede, XVII. yüzyıl itibariyle Rum ve Türk ailelerin yazlık ve çiftlik evleri ile Edirne’de yaşayan gayrimüslimlerin, Avrupalı ailelerin ve konsolosların yazlık evlerinin bulunduğu biliniyor. XIX. yüzyılda İstanbul ve Avrupa arasında ulaşımı sağlayan Edirne Garı bu mahalleye yapıldı ve böylece hem mahalledeki hem de şehirdeki ticari faaliyetler artış gösterdi.

Ticaretin yanı sıra tarım, özellikle Rumların çok iyi yaptığı bağcılık ve sebzecilik mahalle sakinlerinin gelir kaynakları arasında sayılıyor. Bu süreç ile birlikte Avrupalıların gerek ticaret gerekse konsoloslukları sebebiyle getirdikleri kültürleri Karaağaç Mahallesi’nde yepyeni bir hayat tarzının oluşmasına sebep oldu. XX. yüzyılın başlarında da devam eden gelişme, mahallenin sahip olduğu nüfus ve kültürel yapısı itibariyle köy konumundan ilçe konumuna geçmesine sebep oldu ve Karaağaç Küçük Paris olarak anılmaya başlandı.

1920-1923 yıllarında Yunan işgaline uğrayan Karaağaç, 15. 09. 1923 yılında savaş tazminatı olarak Türk hükümetine verildi. Mübadele sonrası, Batı Trakya’dan gelen Müslüman halkın bir bölümü Karaağaç’a yerleştirildi. Mahallede, Müslüman ile gayrimüslimler uzun bir süre bir arada yaşadıktan sonra, gayrimüslimlerin büyük bir kısmı, İkinci Dünya Savaşı sırasında İstanbul, Yunanistan, İtalya ve Brezilya’ya göç etti.

Karaağaç Mahallesi yüzölçümü bakımından Edirne’nin en büyük mahallesi olarak biliniyor. Tunca Nehri’nin tamamı ile Meriç Nehri’nin büyük bir bölümü mahallenin sınırları içinde yer alıyor. Sınırları içinde Asker Söğütlüğü Devlet Ormanı, Pazarkule Devlet Ormanı, Karaağaç Söğütlüğü Devlet Ormanı gibi önemli doğal sit alanları bulunuyor. Ayrıca mahallenin büyük bir bölümü de kentsel sit alanı olarak koruma altına alındı. Hem doğal hem kentsel sit alanı olması mahalleyi günümüzde turistik potansiyeli yüksek bir destinasyon haline getirdi. Nitekim Tarihi Tren Garı ve Lozan Anıtı gibi kentin önemli simgeleri Karaağaç Mahallesi’nde yer alıyor. Bu nedenle Edirne’de görülmesi gereken yerlerin başında çeşit çeşit renkli, tek katlı tarihi evleri, geniş caddeleri ve nostaljik kahvehane-kafeleri ile Karaağaç Mahallesi gelmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

http://trakyaturizmrotasi.com/tr/edirne-tarih-rotasi/, (Erişim tarihi: 18.11.2019); https://edirne.ktb.gov.tr/TR-147863/tarih-sureci-icinde-karaagacin-sosyal-ve-toplum-yapisi.html, (Erişim tarihi: 19.11.2019); http://www.edirne.gov.tr/gecmisin-izinde-karaagac, (Erişim tarihi: 19.11.2019); Mısırlı, N., Kiper, T. ve Korkut, A. (2019). Doğal ve Kültürel Kent Kimliklerinin Belirlenmesi: Edirne İli Karaağaç Mahallesi Örneği, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(1): 52-65.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

http://www.edirne.gov.tr/gecmisin-izinde-karaagac, (Erişim tarihi: 19.11.2019).