Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Adıyaman çeşitli kültürel varlıklara sahiptir. Bunlardan biri cami olarak inşa edilen ve Adıyaman’ın merkezinde Oturakçı Pazarı içinde yer alan Çarşı Camii’dir. Toplumun ibadet ihtiyacını karşılamak üzere inşaa edilen Çarşı Camii’nin tarihi XIV. yüzyıla dayanıyor. Cami 1557 yılında dönemin ileri gelen hayırsever bir kişisi olan Hacı Abdulgani tarafından yaptırılmıştır. Hacı Abdulgani XVI. yüzyıl ortalarında Hacı Abdulgani Vakfı’nı kurmuştur. Hacı Abdulgani Vakfı gelir kaynakları ve cami merkezli kurumları ile topluma çeşitli katkılarda bulunmuştur. Hacı Abdulgani Vakfı’nın bir hayır kurumu olan Adıyaman Çarşı Camii dini yönden cemaate hizmet etmeye devam etmektedir. Çarşı Camii’nin yapıldığı dönemde Adıyaman, Osmanlı İmparatorluğu’nda yer almaktaydı. Adıyaman’ın Yavuz Sultan Selim’in İran seferi ile 1516 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun sınırları arasına katılmıştır. Dönem itibarı ile Osmanlı İmparatorluğu’nun yükselme devrine denk gelmektedir. Çarşı Camii’nin mimarisi dikdörtgen planlı, caminin duvarları payandalarla destekli ve duvarları kesme taştandır. Caminin merkezi olan kubbe ahşaptandır. Buna ek olarak kubbenin etrafını çeviren tavanın yapımında kullanılan materyal ahşaptır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde minarelerin şerefe altlarında bulunan ve tabak şeklinde olan çiniler baçini kelimesi ile ifade edilmektedir. Bu çiniler çivi ile yüzeye mıhlama tekniği ile tutturulmaktadır. Güneydoğu yöresine özgü baçinilerde yeşil, mavi ve lacivert renkleri uygulanmaktadır. Adıyaman Çarşı Camii’nin minaresinin baçini denilen çinileri yeşil renktedir. 1557 yılında Hacı Abdulgani tarafından yaptırılan Çarşı Camii 1640 yılında restorasyon geçirmiştir. Caminin restorasyonu dönemin hayırseveri Hacı Mehmet Seyfeddin Rızaullah tarafından yaptırılmıştır. Çarşı Camii’nin sonraki restorasyon çalışmaları Osmanlı İmparatorluğu döneminde 1910 yılı ile Cumhuriyet döneminde 1957 ve 1982’li yıllarda gerçekleştirilmiştir. Adıyaman Çarşı Camii’nin son restorasyon çalışmaları ile ilgili olarak 2017 yılında kamulaştırma çalışmaları başlamıştır. Cami günümüzde ibadet yeri olarak kullanılmaktadır.

Ayrıca bkz.: Adıyaman; İnanç Turizmi; Kültür Turizmi; Kültürel Miras; Kültürel Miras Turizmi; Sit Alanı; Tarihi Eser.

Ayrıntılı Bilgi için bkz.: Vakıflar Genel Müdürlüğü. (1982). Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler. Ankara: Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları.