Burdur Ulucami

Doğal ve Kültürel Miras Cami

Burdur’in Pazar Mahallesi’nde yer alan ve halk tarafından Pazar Düzlüğü olarak adlandırılan yüksek bir tepe üzerindedir. Tarihsel olarak günümüzdeki ibadethane işlevini devam ettirmektedir. Burdur Ulucami vakıf kayıtlarına göre Hamitoğulları’ndan Dündar Bey tarafından yaptırmıştır. 1914 depreminde yıkılan minaresinin yazıtında 1300’de yaptırıldığı yazmaktadır. Çelik Mehmet Paşa’nın talimatları ile 1749’da ikinci kez onarılmıştır, depremden sonra 1919 yılında ise ahşap karkas olarak yaptırılmıştır.

Mimari özellikleri, zengin bir çeşitliliktedir. Dikdörtgen planlıdır. Selçuklu dönemi ve Beylikler dönemi ulucamilerinde görülen mimari karakteristiğe uygun olarak caminin kuzeyi, doğu ve batısında üç girişi vardır. Kuzey kapısı yönündeki ikinci cemaat yerini üç kubbe örtmektedir. İçten yarım kubbelidir. Bu bölüm 1971 depreminde zarar görmüşse de Vakıflar İdaresi’nce yaptırılmıştır. Cami kesme blok taşlar kullanılarak inşa edilmiştir. İbadet mekânının üst bölümü ahşap tavanlı ve oluklu kiremit çatılıdır. Beden duvarlarında iki sıra halinde sivri kemerli pencereler yer almaktadır. Mihrap dikdörtgen bir niş içerisinde yuvarlak bir niş şeklindedir. Yanında basit ve ahşap işçilikli bir minber vardır. Caminin ilk yapılışından kalan oyma tekniğinde yapılan ahşap minberi Burdur Müzesi’nde sergilenmektedir. Bu minber yapısının oldukça zengin, birbiri içerisine girmiş bitkisel motifleri bulunmaktadır. Buna dayanılarak caminin ilk yapılışında kapı, pencere ve dolap kapaklarının da Osmanlı dönemine ait ağaç işçiliğinin en güzel örneklerini sergilendiği anlaşılmaktadır. Geniş kare planlı caminin kuzey cephesinde dikdörtgen şekilli son cemaat yeri beden duvarlarından daha alçak ve ayrı bir yapı görünümündedir. İlk yapılışında açık olan bu son cemaat yerleri camekanla kapatılmıştır. Caminin kuzey doğu ve kuzey batı köşelerine kare kaideli yuvarlak gövdeli iki minare yerleştirilmiştir. Şerefe altları klasik baklava ve stalaktitlerle (sarkıt) süslendi. İç mekânda herhangi bir süsleme elemanına rastlanmamaktadır. Kuzey, doğu ve batı yönlerinde üç giriş kapısı bulunan caminin ana duvarlarında iki sıra halinde neo-klasik üslubun özelliklerini yansıtan ince uzun, sivri kemerli pencereleri yer almaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Arıkan, Z. (1988). XV-XVI. Yüzyıllarda Hamit Sancağı. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları; Duygulu, H. (1993). Burdur Ulu Camii ve Saat Kulesi Civarı Kentsel Ticari Sit Alan Çevresi Etkileşim Geçiş Alanı Koruma ve Geliştirme Planı, Araştırma ve Değerlendirme Raporu. Burdur; Merçil, E. (1985). Müslüman-Türk Devletleri Tarihi. İstanbul: Bilge Kültür Sanat; Uzunçarşılı, İ. H. (2011). Anadolu Beylikleri ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu.