Alatlı, Cengiz

Kişi Profesyonel Turist Rehberi

(1932 - )

İstanbul’un Maçka semtinde doğdu (1932). Birinci Dünya Savaşı’nda Doğu Cephesi şehidi olan, Kolağası Ramazan Priştine’nin torunu; aynı savaşın Malta sürgünlerinden Şeyh Sayid İsyanı şehidi ve İstiklal Madalyası sahibi Binbaşı Selim Sami Prizen’in yeğeni, 9. 09. 1922 günü İzmir Karşıyaka’ya ilk giren Türk subayı Süvari Yüzbaşısı Yahya Debre Alatlı’nın oğludur. İlk öğrenimine Bursa Setbaşı İlkokulu’nda başlayıp İzmir’in Karantina semtindeki İnönü İlkokulu’nda devam etti ve Bayraklı İlkokulu’nda bitirdi. Orta eğitimini İzmir Karşıyaka Lisesi’nde tamamladı ve lise birinci sınıfı da burada okudu. Daha sonra Bornova’da İzmir Ziraat Okulu’nda (Ziraat Meslek Lisesi) lise eğitimini tamamladı. Meslek lisesi çıkışlılar üniversiteye kabul edilmediği için İzmir Atatürk Lisesi lise mezuniyet sınavlarını dışarıdan verdi. O yıllarda üniversiteye girebilmek için ayrıca gerekli olan Devlet Olgunluk İmtihanı diplomasını da aldı. Sivas’ın Yıldızeli ilçesinde ziraat teknisyenliği yaptı (1952-1953). Polatlı Topçu Okulu’nda, Erzincan’da 18. Kolordu, 18. Motorlu Topçu Alayı’nda asteğmen ve teğmen rütbeleriyle askerlik görevini tamamladı (1952-1955). İTÜ Mimarlık Fakültesi’nde eğitime başladı (1955). Mimarlık Tarihi derslerini Prof. Dr. Paulo Verzone Fransızca olarak verdi, o zaman henüz asistan olan Doğan Kuban da tercüme etti. Hierapolis antik kenti kazıları arkeologlar tarafından değil, Torino Mimarlık Fakültesi öğretim üyeleri ve öğrencileri tarafından yürütülüyordu. Prof. P. Verzone buranın ilk kazı başkanıydı. Böylelikle mimarlık tarihine duyduğu ilgi, ülkenin tarihine ve antik kentlerine yönelmesine neden oldu.

Bunu sürekli yapabilmenin ancak turist rehberliği ile mümkün olduğunu anlayınca, 1958 yılında açılan kursa Almanca dilinden başvurdu. İstanbul Belediyesi ile Basın Yayın İstanbul İl Müdürlüğü’nün açtığı iki ayrı kurstan mezun olan 128 rehber arasında Cengiz Alatlı da bulunuyordu. 1958 yılındaki kurstan sonra Almanya’ya giden Cengiz Alatlı, mimarlık stajı ve dil eğitimini sürdürdü Tübingen Tıp Fakültesi kat otoparkı projesi ile, Stuttgart Şiller Gymnasium kapalı yüzme havuzu ve spor salonu projelerinde çalıştı. Daha sonra ülkeye dönerek serbest mimarlık ve turist rehberliği yapmaya başladı. İstanbul Tercüman Rehber Derneği’nde İnci Pirinçcioğlu başkanlığındaki yönetim kurulunda görev yaptı (1959). Türkiye Profesyonel Turist Rehberleri Sendikası’nın kuruluşuna Kemal Suman, Atilla Tozkoparan, Biçen Orak ve Tolon Sökmen ile birlikte öncülük etti (1975) ve ilk yönetimde görev aldı. Bir seyahat acentası ile SSK arasındaki davaya sendika adına müdahil olarak katıldı ve seyahat acentaları ile rehberler arasındaki ilişkinin işçi-işveren ilişkisi olduğunu savunarak rehberler için de sosyal sigorta hakkı doğduğunu savundu, bu kararın Yargıtay tarafından onanmasını sağladı. Sendika 12 Eylül 1980 askeri darbesi tarafından faaliyetten men edildi ve faaliyetleri donduruldu

1974 yılında kurulan Net Ltd Şti ertesi yıl NET A.Ş. olarak yeniden yapılandı ve kurucu üye olarak yönetim kurulunda görev aldı. Ticaret hukuku ve genel hukuk konusundaki eksikliğini gidermek, rehberlerin sosyal sigorta haklarını savunmak için hukuk öğrenimine karar verdi. Oğlu ile beraber Hukuk Fakültesine devam ederek 2003 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. 2005 yılında da avukatlık ruhsatına hak kazandı. Halen bağımsız serbest turist rehberi olarak çalışmalarına devam etmektedir.