II. Mahmud devrinde başlayan batı tarzı genel orta öğretim kurumları açılması çalışmaları Sultan Abdülmecid’in 1845 yılında Tanzimat Fermanı çerçevesinde Avrupa standartlarında bir eğitim sistemi kurulmasını öngören fermanıyla hız kazanmıştır. Bu yeni eğitim sistemi çerçevesinde kuruluşuna karar verilen rüşdiye mekteplerinin ilki İstanbul’da 1847’de Dâvud Paşa Mektebi’nde açılmış ve sonrasında sayıları hızla artmıştır. Bu mekteplerden biri olan Akdağmadeni Rüşdiye Mektebi, ilçe merkezinde, Çamlık Mahallesi Lütfullah Kayalar Caddesi No: 73’te bulunmaktadır. Yapının üzerinde herhangi bir kitabe bulunmamakla birlikte Osmanlı Arşivi'nde bulunan kayıtlardan 1902-1903 tarihlerinde inşa edildiğini anlaşılmaktadır. H.1321/M.1903 tarihli iki kayıttan yapının ahalinin yardımlarıyla tamamlandığı ve açılışının gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Söz konusu mektep Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulunun 30.09.2005 tarih ve 386 sayılı kararıyla tescil edilmiştir.

Etrafı bir avlu duvarıyla çevrili olan ve doğu batı doğrultuda kareye yakın dikdörtgen planlı olarak inşa edilen mektep, bodrum kat ve zemin kattan oluşmaktadır. Kuzey cephe, duvara gömülü olan ancak cepheden dışarıya taşıntı yapan ayaklarla dört bölüme ayrılmıştır. Her bölümde ikişer pencere görülmektedir. Batı cephe duvara gömülü sütunlarla üç bölüme ayrılmıştır. Orta bölümde iki, yan taraftaki bölümlerde ise üçer pencere açıklığı yer almaktadır. Güney cephe binanın iki girişinden birinin olduğu cephedir. Bu cephede girişin iki yanındaki mekânlar dışarı doğru taşırılarak “U” şeklinde kanatlı bir düzenleme oluşturulmuştur. Girişin olduğu iç kısımda kapının iki yanında birer pencere, kanatları teşkil eden kısımlarda ise ikişer pencere bulunmaktadır. Zeminden yüksek olması sebebiyle merdivenle ulaşılan giriş kapısının üstünde dikdörtgen şeklinde bir pencere vardır. Bu cephede bodrum katla zemin kat daha belirgin bir şekilde kat silmesi ile ayrılmıştır. Yapının doğu cephesinde iki sütunlu revaklı bir giriş kısmı yer alır. Ana giriş olarak kullanılan bu kısma altı basamaklı merdivenle çıkılmaktadır. Üzeri çapraz tonozla örtülüdür. Doğu cephenin kuzeydoğu-güneydoğu yanında yer alan bölümlerde üçer pencere açıklığı mevcuttur.

Doğu cephede yer alan revaklı kısımdan içeriye basık kemerli çift kanatlı ahşap kapıdan giriş yapılmaktadır. Kapı doğu-batı yönünde tüm bina boyunca uzanan geniş bir koridora açılmaktadır. Koridorun batı ucunda iki pencere açıklığı görülmektedir. Yapının kuzeyinde kuzey-güney doğrultuda dikdörtgen planlı dört oda bulunmaktadır. Bu odaların kapıları koridora açılmaktadır. Güney girişinin batısında ve doğusunda dikdörtgen planlı ikişer oda yer almaktadır.

Binada inşa malzemesi olarak bodrum katta moloz taş, zemin katta mermer malzeme görülmektedir. Ahşap, kapı ve pencereler ile odaların tavan ve taban döşemelerinde kullanılmıştır. Koridorun özgün döşemesi taş olup günümüzde mermer döşeme ile kaplıdır.

Okul olarak inşa edilen, uzun bir süre ise Adliye olarak kullanılan bina günümüzde Sosyal Güvenlik Merkezi olarak hizmet vermektedir.